Murad I
Galat skrip: tidak ada modul tersebut "Infobox Wikidata".
Murad I (bhâsa Turki Utsmaniyah: مراد اول; Juni 1326 – 15 Juni 1389) iyâ arèya pemimpin Utsmani kapèng tello' bân akobâsa samarèna ramana è taon 1360 sampè' 1389.[1] Murad iyâ arèya potrana Orhan bân Nilüfer Hatun. Murad I èsebbhut Hüdavendigâr, (èkala' ḍâri bhâsa Persia: Khodāvandgār (خداوندگار), artèna "sè èkasayang Tuhan".
Murad I kotara kalabân orèng sè lambhâ', blatèr, bân agamis. Orèngnga cè' ta'atta ka aghâma bân adhil ka rakyat bân tentara. Murad jhughân èsto ka jihad, lèbur maddhek sakola, kennengan singgah bân masjid.[1]
Ngallè ibu kota
[beccè' | beccè' sombher]Murad I bisa malowas naghârâ è Asia kènè' bân Èropa. Neng Èropa, prajurit Kasoltanan Utsmaniyah nyerrang kennengan sè èpimpin Kekaisaran Romawi Tèmor. Taon 1365, Murad bisa ngowasaè Hadrianopolis (Ἁδριανούπολις), kotta sè cè' stategisna è Balkan èyangghâp kottha kaḍuwâ' è Kekaisaran Romawi Tèmor. Murad pas mèlè kotta rèya mènangka ibu kota aghântè Bursa pas ngobâ nyamana dhâddhi Edirne.[2][3] Ngallèna rèya adhâddhiyaghi pusat Kasoltanan Utsmaniyah bâḍâ è Èropa.[1]
Neng Edirne, Murad ngâbây atoran naghârâ sè lengkap kalabân prinsip dhâsar pamarènta'an sampè' bâḍâ serikat pegawai, divisi pasukan tempur, lembaga hokom bân aghâma, lembaga hakim, sakola, sareng akademi militer abhâdhi maddhek Yanisari (sala sèttong prajurit). Edirne jhughân dhâddhi pusat pertahanan militer.[1]
Perrang Kosovo
[beccè' | beccè' sombher]Sultan Murad I lako makon jenderal mantau Balkan sampè' Serbia cremmet. Serbia segghut nyerrang prajurit Utsmaniyah è Balkan dhingla Murad sobung kèng pagghun ta' bisa. Akhèrra Serbia, Bosnia, bân Bulgaria ngâbây pasukan salib Èropa sè rajâ bhâḍhi aperrang bi' Kasoltanan Utsmaniyah sampè nyerbu Kosovo è Balkan. È bâkto rowa, bâḍâ mentrina Sultan Murad I sè maca Al-Qur'an teppa' ka Sorat Al-Anfal ayat 65:[1]
"Hai Nabbhi! Pasemangat rèng-orèng mukmin dhing la aperrang. Mon bâḍâ 20 orèng sè sabbher maka bisa makala 200 orèng. Mon bâḍâ 100 orèng (mukmin) sè sabbher maka bisa makala sèbu orèng kafèr polana rèng kafer rowa ta' paham."