Koṭṭa
أبجد ڤكو
|
Tèngghu èntri ''koṭṭa'' nâng komus bèbas Wikikomus. |
Koṭṭa (bhâsa Inggris: city; bandar) èngghi panèka panambhâghân manḍâtan parmokèman bân parengghun sè aghâdhui majupat wilayah administrasi sè èrampa ḍâlem pamatrâbhân dhâng-ondhâng mangsana tanèt sè ampon ngaton'aghi bâtek bân cerrè kaodi'an parkoṭṭa'an. Sistem koṭṭa èngghi panèka sapandhâ ṭa-koṭṭa sè patang aghumantong halè fungsional ḍâlem sa wilayah bân amasèsa ḍâ' wilayah saèdhârra. Sistem koṭṭa abirasa distribusi koṭṭa, indèks bân ka'aghulan koṭṭa amangsan fungsi koṭṭa.[1] Koṭṭa maslèra sentangan tènet kelabân jumlah pangengghun sè relatif rajâ bân cerrèmon pengegghun sè tèngghi. Sapalè rowa, pamukèman sè bâḍâ ashifat pagghun bân èkèlem dhâlârân masyarakat hèterogèn.Lua error in Modul:Footnotes at line 80: bad argument #1 to 'ipairs' (table expected, got nil). Padhâparan koṭṭa aslèra hasèl ḍâri nyekkarra dhisa ḍâlem pabibaran pamokèman bân nga'ongghâna jumlah pangenggun.Lua error in Modul:Footnotes at line 80: bad argument #1 to 'ipairs' (table expected, got nil). Koṭṭa afungsi mènangka maor pamokèman bân aktivitas manossa ḍâmon kabâḍâ'ânna ngabhâdhi mèlaghis pentèng ḍâ' wilayah neng èdhârra ḍâlem manḍâtan pardhâghângan, parnatan, industri bân kabhudâjâ'ân.Lua error in Modul:Footnotes at line 80: bad argument #1 to 'ipairs' (table expected, got nil). Pamlaoran koṭṭa mènangka kennengan pamokeman ekamasèsa dhâlârân kalastana lampanan è lonè jhâsa, transportasi bân manufaktur. Koṭṭa kiya ghâdhuân kaslondhupan èngghi ka'dissa' bhândhâna odi' bân ondhâg kriminalitas sè tèngghi.[2]
Istilah
[beccè' | beccè' sombher]Pamèyarsan "koṭṭa" saka'dimma sè èkapatrâb è Inḍonèsia araguy pamèyarsan "town" bân "city" ḍâlem bhâsa Inggris. Sapalèanna, taksè kiya kapitonim "Koṭṭa" sè maslèra èkan administrasi naghârâ è andhâbbhâ provènsi. Artikel rèya akandhâi "koṭṭa" ḍâlem pamèyarsan umum (nyama jennis, common name). Koṭṭa èbidhâ'aghi halè morsa' (kontras) ḍâri dhisa otabâna kampong alèngghâ okoranna, cerrèmonna pangengghun, kepentèngan, otabâ status hukumma.Cèṭa'an:Fact Dhisa otabâ kampong èpongkas lahan kasardhâ bhunten pamokèman. Koṭṭa aghâdhui trigatra tora otama, èngghi panèka aghâdhuân cerrèmon pangengghun sè ronjut, panambhâghân sanèskara cakangan, bân cakangan otama non panamenan.
Panrèka'an tata ruang
[beccè' | beccè' sombher]Tèori panrèka'an ampon nyekkar dhimènan bân mokpara menḍâng pa'obâ'ân rontongè aghilina bâkto. Anandhinèng karsa panrèka'an dhibi', sajjhâk Patrick Geddes èkanokèl ḍâlem Rafita (2016) nyometta ḍâlem sè partama kantos satya la mokpara mânḍâng paobâ'ân. Tèori panrèka'an mola asekkar lastarèna rèvolusi industri sè ngatemma'an bujutta ka'ondhurân koṭṭa. Bujutta rèvolusi industri karasan sè mabhâdhi kabhutoan panglako è parkoṭṭa'an angongghâ'ân, kelabânna teddhiâ dègradasi lingkungan sè aghâbây bhângkat koṭṭa nerro'aghi sa rèformasi.Lua error in Modul:Footnotes at line 80: bad argument #1 to 'ipairs' (table expected, got nil). Rèvolusi industri dhibi' ampon ngrèpta'aghi pa'obâ'ân èngghi ka'dissa' kelabân mokparana ṭa-koṭṭa industri sè madhâlâr'aghi pamataran pangengghun mola dâ'èra panamenan ḍâ' ḍâèra industri. Apatarra paengghun ḍâri Dhisa ka koṭṭa sè ta' ngaghâdhui pangonèngan parkara ka'odi'an koṭṭa sapanèka sè marghâ'aghiyâ pangaobâ'ân rantapan koṭṭa. Parèjikan atotongghá Parèjikan atotongghâ èngghi panèka parèjikan sè ma'ambhâri kabhutoan samangkèn tahpa ngorban'aghi odhilla generasi mapagghi' ka'angghuy ma'ambheri kabhutoan sèsan dhibi'.
Panrèka'an tata ruang maslèra'aghi prosès karaju' (sè bhunten produk pamongkas aregghi matè) b. Panrèka'an tata ruang sè marbhâ bân karaju' araghây: panrèka'an fisik-spasial, panrèka'an pamaoran (komunitas), panrèka'an sombher dhâjâ. c. panrèka'an tata ruang èlalampan alèngghâ kapentèngan masyarakat. d. panrèka'an tata ruang èlampanè kelabân alèngghâ'aghi partèmbhângan sombher dhâjâ sè kalasta. e. Trèka tata ruang sè ètorsona maslèra'aghi trèka sè rèken kèngèng èmaojud'aghiâ.Lua error in Modul:Footnotes at line 80: bad argument #1 to 'ipairs' (table expected, got nil). ḍâri clèḍi teori panrèka'an sè maojud, kabâḍâ'ân sala sittong tèori sè sekken ghâutanna kelabân parantapan wilayah bân koṭṭa èngghi ka'dissa' tèori Archibugi sè maèdhir'aghi taghâut pamatrâbhân komponèn panrèka'an wilayah.
Fungsi
[beccè' | beccè' sombher]Koṭṭa sè ampon anyekkar majhu aghâdhui peranan bân fungsi sè langkong bibârân pandhelianna mènangka atitèng:
- mènangka Kennengan panambhâghân ḍâri clèḍi corag produksi. Andhi: Kadiri, Pekanbaru, bân Bontang
- mènangka panambhâghân ḍâri lowa pardhâghângan bân kiya kaobângan. Andhi: Mèdan, Sorbhâjâ, Hong Kong, Singapura, bân Frankfurt
- mènangka panambhâghân ḍâri parnatan. Andhi: Brasilia (èbhu koṭṭa Brasil), Washington DC (èbhu koṭṭa Amèrika Serikat), Canberra (èbhu koṭṭa Australia)
- mènangka panambhâghân ḍâri sa kabhudâjâ'ân. Andhi: Yogyakarta bân Surakarta
- mènangka panoak Koṭṭa panambhâghân otabâ Koṭṭa satelit. Andhi: Tangerang jhâleu', Binjai bân, Koṭṭa Batu
Sombher
[beccè' | beccè' sombher]- ↑ Muta'ali, Lutfi (2015). Teknik Analisis Ragional untuk panrèka'an Wilayah, Tata Ruang, dan Lingkungan. Yogyakarta: Fakultas Gegrafi (BPFG) Universitas Gajah Mada.
- ↑ Murdiyanto, E. (2008). Sosiologi PerDhisaan (PDF). Yogyakarta: Wimaya Press. hlm. 204. ISBN 978-979-8918-88-9. Diarsipkan dari versi asli (PDF) tanggal 2022-11-17. Diakses tanggal 2024-12-24.