Bârna

Inḍonèsia	-	-	-	-
Warna	bârna	crokcoghân (jama')
Warna cerah	tèra'	tèlah	sarsè	cernang
Warna muda	pellay	bhulây	ngodâ
Warna redup	ondâm	rèbek	rèdek	rodek
warna tua	tolase	towa
Merah	mira	mèra	abâng (mira tèra')
Merah tua	bireng	drâgem	bhângbhâng
Biru	bhiru langngi'	bâlâu	blâu
Hijau	bhiru	èjhu	ijo

Bârna otabâ mennyo (Inḍonèsia: rona) engghi panèka ghânna'na spèktrum tartamto sè bâḍâ è ḍâlem sonar cajâ (abârna potè). Parabâ'ân (Idèntitas) bârna ètamto'aghi bi' lanjhângnga gelombang cajâ karasan. Sa'andhina bârna bâlâu (bhiru langngi') arowa anḍi' gelombang salanjhâng 460 nanomèter.

Lanjhângnga gelombang bârna sè ghi' bisa èpèghâ' mata manossa ariya ra-kèra 380-780 nanometer.

Ḍâlem prangkat optis, bârna bisa kèya arobâ interpretasi otek ḍâ' bhâsta'an tello' bârna dhâsarra cajâ: mira, bhiru (bhiru dâun), bâlâu (bhiru langngi') sè èrasop ḍâlem korsa'an (komposisi) tartamto. akadhina bhâsta'an 100% mira, 0% bhiru, bân 100% bâlâu nyèrka'aghiâ interpretasi (panjhâlma'an) bârna magènta (bârna mira ka-bunguan).

Ḍâlem lèḍâ' dhâpar, bârna kèngèng ama'na pantulan tartamto ḍâri cajâ sè èmasèsa dhâlâr pigmen sè bâḍâ è muwa bhârâng. Mara pabhâsta'an pigmen magènta bân cyan (bhiru ngoḍâ) bi' takaran (proporsi) sè cagher bân èsonarè cajâ potè samporna bhâkal mirjhi'aghina romasa (sènsasi) mèbis bârna mira.

Sèbâng bârna kellar maghi'i bijhâghâ bân idèntitas tartamto anot pokpara sosial panyègherra. Andhina bârna potè maghi'aghiâ bijhâghâ soccè bân cellep è ḍâ'èra Bârâ' (èropa) polana ma'asosiasi (aghâṭokan) bi' salju. bhinarènna è kabânnya' naghârâ Tèmor bârna potè maghi bijhâghâ kapatèan bân cè' marèngissa polana aghâṭokan bi' lamkarè labun (sanyaossa halè tèoritis sajhâktèna potè ra bennè bârna).

È longkang èlmu bârna, celleng èangghâp mènangka kasobunganna samèrbhâ maghâs gelombang bârna. Bhinarènna potè èangghâl mènangka representasi (panjhâlma'an) kehadiran samarbhâ gelombang bârna bi' proporsi sacambhâ. Halè ilmiah, kaduwâna rè bennè bârna, sanyaossa kèngèng èangsar'aghi ḍâlem dhângka' pigmèn.

Sarangah

Bârna kèngèng èsrangah'aghi abhâdhi 4 jenis, iyâ rowa:^[1]

Bârna sèlon (nètral), amèndhâ'aghi na-bârna sè ta' anḍi' kasokkla'an bârna polè bân ta' kalebbhu ka ḍâlem maghâs bârna primèr (dhâsar) labussa bârna (sekundèr). Bârna sèlon èbijhil'aghi lèbât pabhâsta'an tello' komponèn bârna kèng bi' korsa'an (komposisi) sè ta' rapa' paḍâ.
Bârna morsa' (kontras), amèndhâ'aghi bârna sè èbijhil'aghi mènangka pakrèna'an nokta tengnga trisagin bârna sadhâlâ ngabijhil'aghi bijhâghâ bârna sè plangghirân (alabânan) sittong bi' laènna. Komposisi bârna ḍâ' bârna morsa' kadhu'ur aṭṭas bârna primèr bân bârna sekunder, kèn mamènangan angghâlla morsa' ghun kalabân nata nilai otabâ kasokkla'an bârna. Mira-bhiru, konèng-bungu bân bâlau-nyènar amèndhâ'aghi prompama'an ḍâri bârna morsa'.
Bârna panas, amèndhâ'aghi sarangah bârna sè èbijhil'aghi ḍâ' sentang satengnga longkeran è longkang longkeran bârna. Ancer variasi bârnana molan ḍâri mira dâghâ konèng. Bârna panas èpateddhi antara palèn minangka lambhâng kabhunga'an, mana bân dhuka. Bijhâghâ sè angghâl'aghi dhâlâr bârna panas èngghi panèka ella' sè semma'. Kèng, radiasi panas sè èbijhil'aghi dhâlâr bhârâng bi' bârna panas nilaia kèni'.
Bârna cellep, amèndhâ'aghi saranga bârna ḍâlem sentang satengnga longkèran è ḍâlem longkeran bârna. Tacer slèsèr (variasi) bârnana molan ḍâri bhiru dâghâ bungu. Bârna cellep èteddhi'aghi pandhelien palèan mènangka lèdu', sejuk, bân marem. Bijhâghâ sè èangghâl'aghi dhâlâr bârna cellep èngghi panèka ella' sè jhâu. Kèng, radiasi panas sè èbijhil'aghi dhâlâr bhârâng bi' bârna cellep nilaia rajâ.

Istilah sepalèan

Nilai bârna, ètamto'aghi dhâlâr ondhâg tèra'na otabâna ghâdeng bârna. Nilai arèya èmasèsaè dhâlâr panyèmbuân potè otabâna celleng. È ḍâlem sistem RGB, nilai rèya ètamto'aghi dhâlâr panyèmbuân komponen mira, bâlâu, bân bhiru ḍâlem komposisi sè rapa' paḍâ sanaossa ta' nangghin ambher possa' saratos persèn.

Ma-nyama bârna

Bârna dhâsar

Mira,
Bhiru, Èjhu,

Fractal Broccoli

Konèng,

Amarillo
Aureolin
Cadmium yellow
Cadmium yellow light
Hanza yello
Hanza yellow light
Naples yellow
Nickeltintate
Yellow ironoxide
Yellow ochre
Sulphur crystal
Sulpherous Fumeroles

Bâlau, Bhiru langngè'

Bârna kombinasi

Klabu, bu'abu

Solid gray

Sunset at French Riviera
Aster
Violettöne eines Fußbettes.
1940 Ford automobile.
...

Crimson

Crimson sunset

Maroon

Dhinèng bârna sokklat/cokklat arèya bhijil ḍâri konèng sè ordem èngghi panèka konèng towa bân talosè

Bârna sannyak (harmonis)

2279
2339
2499
3022
Bârna

Album

Cokklat, nyènar, konèng bân mira
Bâlâu, sokklat, mira, bhiru, bâlâu bân shades
Mira, potè, celleng, bhiru bân shades
Celleng bân mira
Bhiru bân mira
Selaka, konèng, sokklat, selaka, celleng, ochre, nyènar, dark red, crimson, klabu bân bâlâu
Nyènar, potè, bhiru, bâlâu bân mira
Nyènar, sokklat, mira, bhiru, konèng bân shades
Buntstifte.
Farbige streifen.