Vaksin HPV

Ḍâri Wikipèḍia bhâsa Madhurâ, lombhung pangataowan mardhika

Vaksin HPV (Human Papilloma Virus) iyâ arèya vaksin sè acegghâ infèksi sè èsebabaghi  Virus Papiloma manossa tipe tertentu.[1] Vaksin sè bâḍâ biasana alindungi manossa ḍâri ḍuwâ', empa', otabâ sanga' macem infèksi HPV. Sakabbina vaksin bisa alindungi dâri infèksi HPV tipe 16 bân 18 sè anḍi' risiko palèng tègghi munculla kanker sèrviks. Vaksin nèka èperkèraaghi ollè nyegghâ 70% munculla kanker serviks, 80% ka kanker ḍubur, 60% ka kanker vagina, 40% ka kanker vulva, bân kamungkinan acegghâ ḍâ' kanker mulut. Vaksin sè nyegghâ HPV tipe 4 bân 9 jughân biasana bisa aberri' parlindungan lebbi bhâghus kâ munculla kutil kelamin.

Organisasi Kesèhadhân Dhunnya (WHO) nyaranaghi vaksin HPV mènangka bâgiyân ḍâri vaksinasi rutin è sakabbina naghârâ, abhâreng bân osaha-osaha laènna[2]. Vaksin nèka parlo duwâ' otabâ tello' ḍosis tergantung ḍâ' omor bân status imunisasina orèngnga. Avaksinasiaghi ḍâ' ka ana' binè' sè omorra sakètar sanga' sampè' tello' bellâs taon biasana èsaranaghi. Vaksin aberri' parlindungan palèng enje' 5 sampè' 10 taon. Skrining kanker serviks pagghun tettep èparloaghi samarèna vaksinasi. Vaksinasi ka sabâgiyân populasi jughân ollè manfaat ḍâ' ka sè ta' èvaksinasi. Vaksin ta' efektif kaangghuy orèng sè la ecapo'.

Vaksin HPV aman sarah. Sake'en è kennengenna sontèghân kadhâddhiyân ḍâ' sakètar 80% orèng. Kamèraan bân bhencol è kennengenna bân demmam jughân bisa kadhâddhiyân. Taḍâ' hubunganna ḍâ' ka sindrom Guillain-Barré sè ètemmoni.[3]

Vaksin HPV awwâlâ bâḍâ è taon 2006. [4]È 2017, 71 naghârâ amaso'aghi ḍâ' ka dâlem vaksinasi rutinan, kaangghuy ana' binè'.  Vaksin nèka tamaso' ḍâlem Daftar Obhât Esensial Organisasi Kesèhadhân Dhunnya, obhât sè palèng efektif bân aman sè èperlowaghi ḍâlem sistem Kesèhadhân. Biaya ècèrra è naghârâ berkembang panèka sakètar US$47 per dosis è 2014. E Amerika Serikat arghâna lebbi dâri US $ 200. Vaksinasi mungkin hèmat biaya è naghârâ berkembang.

Pangangghuyân Mèdis[beccè' | beccè' sombher]

Binè'[beccè' | beccè' sombher]

Vaksin HPV èghuna'aghi kaangghuy acegghâ infeksi HPV, saèngghâ vaksin nèka jughân efektif kaangghuy acegghâ kanker serviks. Vaksin jenis nèka èsaranaghi kaangghuy rèng binè' bân lakè' sè omorra 9 sampè' 45 taon è Amerika Serikat.[5]

Polana vaksin ghun acokopaghi dâ' ka beberapa jenis HPV rèsiko sè tegghi, skrining kanker serviks pagghun èanjuraghi makkè samarèna vaksinasi.[6]

Rèng binè' sè bâdâ è Amerika Serikat molaè omor 21 taon èsaranaghi kaangghuy Pap Smears. Penelitian lebbi lanjut kaangghuy vaksin soloran ghi' èkalako kaangghuy produk vaksin generasi saterrosa kaangghuy aluasaghi parlindungan dâ' ka tipe HPV sè laèn.[7]

Lakè'[beccè' | beccè' sombher]

Vaksin HPV la marè è setujui kaanghhuy rèng lakè' è beberapa naghârâ, akadhi Kanada, Australia, Irlandia, Korèa lao', Hong Kong, Inggris, Selandia Anyar, bân Amèrika Serikat.[8]

È rèng lakè', Gardasil ollè angurangi rèsiko kutil kelamin bân lesi prakanker sè èsebabaghi bi' HPV. Pangurangan lesi prakanker nèka èprèdiksi angurangi dâ' ka tingkat kanker pènis bân anal è rèng lakè'. Gardasil la terbuktè efektif ḍâlem nyegghâ kutil kelamin è rèng lakè'.

Makkè vaksin Gardasil bân Gardasil-9 la èsetujui kaangghuy rèng lakè', vaksin HPV katello', Cervarix, ta' eberri' ka rèng lakè'. Bidhâ bân vaksin abasis Gardasil, Cervarix ta' alindungi ka kutil kelamin.

Akadhi rèng bini', vaksin kodhu èberri' sabelluna infeksi tipe HPV dhâddhi, tarotama kaangghuy tipe HPV sè dhâddhi sasarânna vaksin. Mèlana, vaksinasi sabelunna remaja lebbi amungkinkan penerema kaangghuy ta' èkenning HPV.

Polana kanker pènis bân kanker anal jâu lebbi rang-rang dâri kanker serviks, vaksinasi HPV è rèng lake' kamungkinan jâu lebbi èfèktif dâri segi biayana èbhândhinganghi bân rèng binè'.

Dâri sudut pandanga kasèhadhân masyarakat, avaksinasi rèng lakè' bân jughân rèng binè' angurangi dâ' ka jumlana virus ḍâlem populasi, namong ghun èfèktif biayana mon panyerabhân è populasi rèng binè' cè' rendâna.

È awwâl 2013, duwâ' parusahaan sè ajuâl palèng bânnya' vaksin HPV angumumaghi pamotongan arghâ korang dâri US$5 per dosis kaangghuy naghârâ-naghârâ mèskèn, èbhândhingaghi bân US$130 per dosis è AS.

Gardasil andi' parmintaan sè cokop tègghi è kalanganna rèng lakè' sè ahubungan seks bân rèng lakè', sè rèsikona lebbi tègghi kaangghiy kutil kelamin, kanker pènis, bân kanker anal.

Proseḍur[beccè' | beccè' sombher]

È Inḍonèsia, bâdâ 2 jenis vaksin HPV iyâ arèyâ bivalèn bân tètravalèn sè berèdar sèdimma ampon èpaparaghi dâlem situs resmi Ikatan Dokter Ana' Inḍonèsia[9]:

• Jenis Bivalèn angandung 2 tipe virus HPV (16 bân 18) sè bisa nyegghâ kanker lèhèr rahim;

• Jenis Tètravalèn angandung 4 tipe virus HPV (6,11,16,bân 18) sè bisa nyegghâ sakaligus kanker lè'èr rahim bân jughân kutil kelamin otabâ genital wart.

Vaksin HPV bisa èberri' ka sakabbina rèng bini' omor 12 taon ka attas, tarotama orèng sè ghita' aktif sacara sèksual. Vaksin èberri 3 kalè tanpa parlo skrining napapun. Protèksi ka infeksi HPV sangat èfèktif mon èberri è fase nèka.

Vaksin bisa èberri è pasangan sè la para' aktif sèksual, bân minimal èberri 1 kali sebelunna aktif sèksual, bân bisa èlanjutaghi sasuai jadwal aberri'e samarèna. Aberri' vaksin bisa èkalako langsung, tanpa bâdâ pamarèksaan kadâ'.

Cara sè ampon èkalako kaangghuy angurangi rèsiko kanker serviks bân pap smear taonan la bhender. Namong, tettep parlo vaksin polana virus anguno' satiap saat. Mènangka vaksin nèka fungsina nyegghâ infeksi, tapè manabi ampon la terserang virus nèka, vaksin ta' bisa mabârâs infeksi.

Sabhâlikghâ, manabi la ollè vaksin HPV, tettep jughân parlo ngalakonè pap smear. Jenis vaksin sè angandung 4 tipe virus pun, ta' aindungi dâ' ka sakabbina jenis HPV sè bisa nyebabaghi kanker serviks, saènggâna rènv bini' sè la marè e vaksin tettep parlo pap smear.

Bâdâ duwâ' jenis vaksin HPV iyâ arèyâ sè angandung 2 otâbâ 4 tipe virus HPV, masing-masinga bisa alindungi dâri tipe virus sè bisa nyebabaghi kutil kelamin, otabâ tipe virus nyebabaghi kanker serviks.

Sakabbina obat otabâ vaksin napapun bisa animbulaghi rèaksi alèrgi, dokter bhâkal amastèaghi  bâdâ otabâ tadâ' alèrgi bân faktor-faktor laèn kalabân cara nanyaaghi rèwayat kasehatdhân sebelunna

Vaksin HPV aman èberri' ka populasi normal. Èfèk samping sè mungkin èrassa samarèna vaksin èberri' akadhi rasa nyo' nyo', bârâ bân kamèrahan è kennengngânna sunteghânna, sampè' demam.

Namong ta' osa tako', polana èfèk samping kasebbhut sifatdhâ lokal bân samentara.

Hasèl[beccè' | beccè' sombher]

Upaya panyegghâân kanker bisa kalabân imunisasi Human Papilloma Virus (HPV). Sayang, imunisasi nèka ghita' begitu populer. Èfèktivitas vaksin HPV èklaim hampir 100 persèn bân ta' ghun nyegghâ kanker serviks, tapè jughân kanker anus, pènis, colo' bân ghârrungan, vagina, bân vulva.[10]

Hasèl jâjâ' pendapat anunju'aghi ghun 12,1 persèn rèspondèn rèng binè' sè ngako la marè èvaksin HPV. Sabâgiyân rajâna ghita' alakoni hal kasebbhut. Bâgiyân palèng rajâna, 42,4 persèn, ngakoni jhâ' ghita' alakoni imunisasi kalabân alasan ta' tao informasi vaksin HPV. Padahal, kanker sèrviks dhâddhi tong-sèttonga jenis kanker sè bisa ècegghâ kalabân vaksinasi.[10]

È 2018, program vaksinasi HPV ghi' terbatas è siswa bini' omor 10 taon (kellas V sakola dâsar) è DKI Jakarta, è Yogyakarta, bân Kotta Surabaya. Vaksin HPV èberri' è kalompok omor 9-14 taon kalabân pemberiân 0 bulân bân 6 bulân, bân è kelompok 14-44 taon èberri' 3 kalè kalabân jadwal pemberiân 0 bulân, 2 bulân, bân 6 bulân.[10]

Sombher[beccè' | beccè' sombher]

  1. Dame Cristy Pane, Merry. "Vaksin HPV". Alodokter. 2021/07/01. Aksès 2024/03/03.
  2. "Vaksin HPV, Mencegah Kanker Leher Rahim dan Mewujudkan Generasi Sehat". Ayosehat. 2023/08/11. Aksès 2024/03/03.
  3. Nadia Tarmizi, Siti. "Vaksin HPV Bikin Mandul?? Itu Hoaks". SehatNegeriku. 2023/10/09. Aksès 2024/03/03.
  4. "Vaksin HPV, Mencegah Kanker Leher Rahim dan Mewujudkan Generasi Sehat". Ayosehat. 2023/08/11. Aksès 2024/03/03.
  5. "Cegah Kanker Serviks dengan Vaksin". RS Sardjito. 2022/05/27. Aksès 2024/03/03.
  6. Nadia Tarmizi, Siti. "Kemenkes Bertekad Mempercepat Eliminasi Kanker Serviks". Kemenkes. 2024/02/22. Aksès 2024/03/03.
  7. Bella, Airindya. "6 Pertanyaan Seputar Pemeriksaan Pap Smear". Alodokter. 2022/03/4. Aksès 2024/03/03.
  8. White, Sharon. "ACTION AREA 1: HPV Prevention Via Gender Neutral Vaccination Programmes". european cancer organisation. Aksès 2024/03/03.
  9. Amanda, Septiany. "Apa itu Vaksin HPV: Jenis dan Waktu Pemberian Vaksinasi Pra-Nikah". tirto. 2021/03/21. Aksès 2024/03/03.
  10. 10,0 10,1 10,2 Saitya, Ida Ayu Grhamtika. "Waspadai Kanker pada Perempuan". kompas. 2020-02-02. Aksès 2024/03/03.