Sattè

Sattè panèka jârèya kakanan se èghâbây ḍâri dhâghing sè èkerra’ nè’-kènnè’ bân ètojjhin kalabân lèntè ḍâuna nyior otabâ perrèng, lajhu èpangghâng ngangghuy marḍânah areng kajuh. Sattè èsajhi abhâreng palappa sè acem-macem taghântong bârnana resèp sattè. Dhâghing ka’angghuy aghâbay sattè aréya antarana dhâghing ajâm, embi’, sapè, bâbi, marmoci, jhârân, bân laèna.

Sattè èka’onèngè asalla dâri Jhâbâh, Indonesia, bân kèngèng èpangghi neng èḍimma bhâin neng Indonesia bân ampon èyangghep sala sèttong massa’an nasional Indonesia. Sattè jhughân èkennal neng naghârâh- naghârâh Asia Tenggara sè laèn akadhi Malaysia, Singapura, Filipina, bân Thailand. Sattè jhughân èkennal neng Bâlândhâh lantaran ollè pangaro ḍâri massa’an Indonesia sè lambâ’ aropa koloni.

Sattè panèka sajhiân sè sanget èkennal neng Indonesia, kalabân acem-macem suku bangsa bân traḍisi carana amassa’ ampon ngasèllaghin acem-macem bârnana sattè. Neng Indonesia, sattè kèngèng èkaollè dâri padhâghâng sattè kaleleng, padhâghâng soko lèma’ è bârung pèngghir jhâlân, sampè' è rèstoran kellas attas, bân segghut èsajhi ḍâlem acara formal bân non-formal. Resèp bân carana aghâbây sattè acem-macem bârnana taghântong cara bân resep bâng-sèbâng ḍaerah. Bânnya' bârnana dhâghing sè kèngèng èbhâdhi sattè. Marghâna naghârâ asalla sattè, Indonesia andi’ macem resèp sattè sè bânnya’.

Biasana sattè èpobu saos, bisa aropa palappa kècap, palappa kacang, otabâ sè laèn, biasana èbhârengi acar dâri bhâbâng mèra sè èsèksèk, tèmon, bân cabbhi lètè’. Sattè èdhâ’âr kalabân nasè’ anga’ otabâ lontong otabâ topa’ otabâ sate bâriyâ.

Sajhiyân internasional sè abâk padâ kalabân sattè antara laèn Yakitori dâri Jeppang, Shis Kebab dâri Turki, Shashlik dâri Kaukasia, Chuanr dâri Tiongkok, bân Sosatie dâri Afrika Lao’. Sattè terdaftar neng paringkat ka-14 dâlâm World’s 50 Most Delicious Foods (50 sajhiyân palèng nyaman neng dhunnya) lèbât jhâjhâk pandapat pamaca sè ègellar moso CNN Go è 2011.