Satè Mâḍurâ

Sattè Madhurâ iyâ arèya sattè sè andi’ palappa khas Madhurâ. Sattè Madhurâ biasana eghâbây ḍâri ajem. Madhurâ ta’ghun ekenal kalabân polo bujâ, pole ekenal kalabân sattèna. Sattè Madhurâ la ekenal e sakabbhina Nusantara.

Molana bâḍâna

Sattè Madhurâ eghèbè bi’ Adipati Songenep Arya Jaran Panoleh samarena angunjungè kaka’na Lembu Kanigoro sè mare dhâddhi Adipati Ponorogo bân eberri’ hidangan Sattè Ponorogo. Ajelling kakanan sè ta’ biasana polana ejujju lente bân elapèsè palappa kacang, Arya Jaran Panoleh bâ rombongan ta’ anḍâ’ ngakan hidangan ruwa, salaèn jarèya pole posang ḍâ’remma sè ngakana. Samarèna ejellasaghi bi’ kaka’na jhâ’ masyarakat Ponorogo, otamanna para warok la biasa ngakan sè ehidangè kasebbhut.

Warok sè andi’ sèpat wira’i, mangkana pas aghunaaghi jujjuna lente ghâbây media angakan ḍâging ajem, edimma bâkto arowa ghitak tao sendok, samelana cap-nyapcabhâ cengè ta’ merre grigi’.

Polè Arya Jaran Panoleh lebur ḍâ' angghuyâna ksatria warok sè gâgâ' bán amènta èdhin ghâbây eghunaaghi bi' para pengawalla. Atas parèntana Batara Katong, bhâkto Arya Jaran Panoleh bân rombonhan Songennep mole etoro'e bi' pasukan warok kalabân khusus sè pas warok-warok rèya dhâddhi pengawal kadipaten Songennep.

Panyajiân

Sattè Madhurâ omoma iyâ arèya sattè ajem sè eberri' cengi aropa saos kacang. Namong, e Madhurâ dhibi' kaḍâng bhâkto sè eyangghuy bennè ghun saos kacang kengeng saos otabâ saos kemerè. Salaèn jèya arang pangobbhârna sattè sengghut etaburi bi' jeruk limau.

Tapè salaèn ajem dhâddhi bahan otama, sattè kèya bâḍâ sè ngangghuy embè' sè etandaè bi' egântongè bâgiyân soko budina embè' e rombonga se ajuel sattè. Palappana iyâ arèya camporan kacang sè etombhuk alos pettès bân sakonnè' bhâbeng mèra. Palappa kecap kèya dhâddhi sala sèttong khas ḍâri Mekkasèn sè cokop nèkmat ghâbây ekakan. Epangghâng bi' apoy ḍâri bhâtoka nyèor sè la angos kaḍâ sè esebbhut arâng bhâtok nyèor. Rassana lemma' tapè ta' ollè ghâbây orèng sè anḍi' kolesterol tengghi bân sè anḍi' panyakèt asam urat akut.

Ejuel e luar Polo Madhurâ

Reng juel sattè Madhurâ emulaè e awwâl abad ka-20 jâman kolonial penjajahan Blânḍâ, awwâlla elakoni bi' reng bini' kalabân cara esabe'e papan kajhu sè aesse paraladhân massa' sattè e attas cetak, pas marèna kamardhikaan juellâna sattè etoro'e bi' para lalakè' Madhurâ sè terro ngaddhu nasèb e kotta-kotta rajhâ e Inḍonèsia kalabân aghunaaghi rombong abentok parao, sè nanḍâ'aghi simbol kaangghuy identitas sattè ḍâri Madhurâ bân makle malolo enga' ḍâ' tana kalahèrra mon la sukses.