Nganḍung
Nganḍung iyâ arèya bâkto è ḍimma sèttong otabâ lebbi katoronan tombu è ḍâlem rahim orèng binè’[1]. Nganḍung ganda iyâ arèya lebbi ḍâri sèttong katoronan, mèsal ana' kembhâr.
Nganḍung biyasana kaḍâdhiân ḍâri jima', namong bisa bhâin lèbât teknologi reproduksi.[2] Nganḍung bisa ahasèlaghi kelahèran oḍi’, ghegghâr, aborsi sè èsengaja, otabâ lahèr matè. Rèmbi' biyasanna kadhâdhiyân ra-kèra 40 mènggu sajhhek èmolana bâkto haid ḍi-buḍi. Èbitong ḍâri omor pembuahan, abitta ra-kèra 38 mènggu. Nganḍung arèya bâḍâna embrio otabâ janin manossa se ètanem è ḍâlem rahim. Implantasi kabânnya'an 8-9 arè marèna pembuahan. Embrio arèya katoronan sè tombu pètto’ mènggu marèna implantasi (omorra sapolo mènggu), marèna rèya nyamana janin nganḍung.
Ḍâlem medis nganḍungnga manossa èbâgi dhâddhi tello’ bâkto triwulan. Triwulan kasèttong ngèbâ risiko tègghi kaghâghgghârân. Samantara bâkto kaḍuwâ' tombuna janin ollè èmonitir bân èdiagnosis. Triwulan katello’ nanḍhâaghi awwâl ‘viabilitas’, yakni janin ollè pagghun oḍi' teppa’ kadhâddhiân rèmbi' awwâl otabâ rèmbi' paksa. Polana kemongkènan viabilitas janin sè marè akembang. Artèna kabiyasaan dâri odi’, janin ḍâlem triwulan ka-3 jârèya èsebbhut oḍi’ kadhibi’ sè anyar.
Bâkto nganḍung[beccè' | beccè' sombher]
Mènggu ka-1[beccè' | beccè' sombher]
Biyasana, calon ebo’ bâḍâ dâlem teppa’ beres ongghu. Kabiyasaan kaḍi’ aroko’, ngènom alkohol bân bhât-obhâtan sè ta’ parlo sè kodhu èyambui pas bâkto rèya. Suhu bhâdhân bhâkal ongghâ ḍhiddhi' tèppa' bâkto ovulasi ra-kèra 36,6 C bân ongghâ nè'-sakonè'. Konsultasi genetik rèya bisa ècoba neng dokter kanḍungan ghâbây bisa tao panyakèt sè noron ḍâlem kalowarga, akadhi' hemofill, fibrosis kistik, otabâ golongan ḍârâ Rhesus.
Mènggu ka-2[beccè' | beccè' sombher]
Bâkto fertilisasi otabâ pembuahan sè ajutaan sperma maso' ḍâ' farji' bân la ḍâpa' tuba falopi. Sperma arowa atojhu sel tellor sambi makalowaraghi enzim sè ghâbây sala sèttong sperma sè mennang maso' lapisan sè ngelindungaghi sel tellor sè massa'. Bâkto rèya, kadhâddhiyân aobâ kimiawi sè alanglang sperma laèn maso' sel tellor. Bhâdhân sperma sè maso' sel tellor bhâkal terurai bân inti sel sè ngebâ kode genetik bisa nyampo bi’ kode genetik sel tellor sè marè èbuahi.
Macemma probâ bhâji’ teppa’ bâkto rèya ètantowaghi bi’ 46 kromsom sè asusun karakteristik genetik. Sel sperma bân sel tellor ngèbâ kode genetikka sèng-masèng. Sel tellor coma anḍi’ kromosom X, samantara sel sperma ngèbâ kromosom X bân Y. Mon sperma sè abuahi sel tellor ngèbâ kromosom X maka bhâkal abento’ bhâji’ binè’. Mon sè abuahi sel tellor jârèya sel sperma sè ngèbâ kromosom Y, maka bhâji’ lakè’ sè abento’. Dhâddhi bhâkal eppa’ nantowaghi macemma probâ bhâji’.
Sel tellor sè marè èbuahi abella ḍuwâ’ dhâddhi 2 sel, 4 sel, bân asèbâ’ sambi aghuli dhinaaghi tuba falopi ḍâ’ rahim ollè 30 sel hasèl asèbe’. Kompolan sel jârèya ènyamaaghi morula, ḍâri bhâsa latèn sè artèna anggur.
Sombher[beccè' | beccè' sombher]
- ↑ "Pregnancy: Condition Information". Eunice Kennedy Shriver National Institute of Child Health and Human Development. 19 December 2013. Arsip 14 Maret 2015.
- ↑ Shehan CL (2016). The Wiley Blackwell Encyclopedia of Family Studies, 4 Volume Set. John Wiley & Sons. p. 406. ISBN 978-0-470-65845-1. Archived from the original on 10 September 2017.