Musa
 | |||||
| Asmana ḍâlem bhâsa asli | (he) מֹשֶׁה  | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Carèta oḍi' | |||||
| Èlahèraghi | 1689 SM ↔ 1391 SM Helwan (id)  | ||||
| Sèdhâ | 1473 SM ↔ 1271 SM Gunung Nebo (id) | ||||
| |||||
| Data pribadi (id) | |||||
| Kelompok etnik (id) | Bani Israil (id) | ||||
| Aghâma | Mosaic Judaism (en) | ||||
| Pendidikan | nilai tidak diketahui | ||||
| Kalakoan | |||||
| Spesialisasi (id) | Moral philosophy (en) | ||||
| Karjâ | Pemimpin militer (id) , pemimpin agama (id) , legislator (en) , thaumaturge (en) , gembala (id) bi' penguasa (id) | ||||
| Periode aktif (id) | (Floruit (mul) : 13 abad SM ) | ||||
| Murid (id) | Yusha (id) , Eleazar (id) bi' Pinehas (id) | ||||
| T0019 | |||||
| |||||
| Tanggal perayaan (id) | 4 September (id) bi' September 4 (en) | ||||
| Karya kreatif (id) | |||||
Karya terkenal (id)
| |||||
| Bhâlâ | |||||
| Pasangan nikah (id) | Zipora (id) Tarbis (id) | ||||
| Pottra | Gersom (id) Eliezer (id) | ||||
| Orèng towa | Amram (id) , Yokhebed (id) | ||||
| Saudara (id) | Harun (id) bi' Miryam (id) | ||||
Musa iyâ arèya tokoh è ḍâlem agâma Yahudi, Kristen bân Islam sè aropaaghi nabi.
Musa panèka tokoh sè èangghep nabi sè palèng pentèng è agâma Yahudi, bân sala sèttong nabi sè palèng pentèng è agâma Kristen, Islam, Baha'i bân agâma Ibrahim laènna. Metorot Perjanjian Kona, Perjanjian Anyar bân Al-Qur'an, Musa panèka pamèmpènna orèng Isra'il bân pangator okom sè èangghep mènangka pangarang Taurat.
Metorot Keluaran, Musa bhâbbhâr è bâkto bhângsana, itâ arèya orèng Isra'il, panèka minoritas sè èsèksa è Messer Kuno, bân polana populasina sè sajân bânnya', Firaun tako' jhâ' rèng-orèng rowa bisa abâreng mosona Messer. Embu'na Musa sè orèng Yahudi, Yokhebed, èsèmpen è bâkto Firaun marenta'aghi kaangghuy èpate'è kabbhi ana' Yahudi lalakè' kaangghuy ngèrèng populasi orèng Isra'il. Kalabân pottrana Firaun (èkennal mènangka Putri Firaun è Midrash, otabâ Asiyah metorot Islam), Musa sè ghi' kènè' èadopsi saamponna ètemmoè abâli' è Songay Nil, bân èpèyara è bi' keluarga karajaan Mesir sè laènna. Saellana mate'è orèng Messer sè ècoco'aghi budhu'na sè orèng Yahudi, Musa buru lèbât Tase' Merah ka Midian, è dhissa' Musa ètemmoè Malaèkaddâ Pangèran, sè abu-dhabu ka Musa ḍâri dâlem semak sè obbar è Gunong Horeb, sè èangghep Gunong Ilahi.
Pangèran marenta'aghi Musa kaangghuy abali ka Messer kaangghuy nyoro kabebasan orèng Isra'il ḍâri perbudaghân. Namong, Musa adhabu ja' abâ'na ta' bisa abu-dhabu kalaban ceppet, dâddhi Pangèran ngèdinè Harun, sè dâddhi tarètanna Musa, èpadhâddhi jhuru oca'na. Saellana Balai Sapolo rowa kadhâddhiyân, Musa mimpin bângsa Isra’il kalowar ḍâri Messer alengka Tase’ Galagas. Saellana jarèya reng-oreng laju mèyos ka Gunong Sinay, kennengnganna Musa narèma papakon sè sapolo. Saellana 40 taon alengleng è sagara beddhi, Musa sedâ è Gunong Nebo, semma’ ka Tana Parjanjiyân.
Polana tadâ'na buktè arkeologis otabâ catatan sajârèna, salaènna Kitab Suci Ilahi tentang salerana, bânnya' ilmuwan bân ahli agâma nganggep carèta Musa panèka carèta dongeng, kalabân bâḍâ sè ghi' aghâdhui kamungkinan jhâ' Musa otabâ tokoh akadhi Musa bâḍâ è abad ke-13 SM. Agâma Yahudi Rabi èkalkolasi jhâ' Mosè odhi' ḍâri taon 1391 kantos 1271 SM; è bâkto metorot Jerome, Musa bhâbbhâr è taon 1592 SM, bân James Ussher ngoca' Musa lahir è taon 1571 SM.
Ayat
[beccè' | beccè' sombher]Akadhi Musa, sè èkennal sareng Pangèran kalabân langsong, taḍâ' nabi polè sè èbâdâ'aghi è antarana bhângsa Isra'il è ḍâlem hal sadhâja tandha-tandha bân kaajaibhân-kaajaibhân sè èlampa'aghi è Messer metorot parentana Pangèran ghâbây Firaun bân para ponggabana bân sadâjâna nagarana, bân parkara sakabbinna lalakon sè rajâ è èlampa’agi Musa è adha’na ommat Isra’il. - Ulangan 34: 10–12
(Allah) adhabu, 'O Musa! Onggu, Sengko’ mèle bâ'na ḍâri oreng laèn kaangguy ngèba Tang pessen bân Tang oca’, dhâddhi teggu’ pakoko apa sè la èbagi Sengko’ ka bâ’na bân tamaso’ reng-oreng sè asokkor.' - Al-A'raf (7): 144
Asmana
[beccè' | beccè' sombher]Menorot Kètab Keluaran, nyamana Mosa (Mošeh משה) artena "èangka' dâri aèng" dâri akar mšh משה "èangka', èkala'", menorot Keluaran 2:10 :
Pottrana Firaun ... bi' kana' jareya enyamae Mosa (משה), sabab Salèrana adhabu, "Bi' Sengko' kana' jârèya ekala' dari aeng."
Nyama "Musa" bisa noddhuaghi bhângon pasif "ètarik kalowar", èngghi panèka "orèng sè ètarik kalowar", namong bâdâ jhughân sè ngabâs è dâlem arte aktif, èngghi panèka: "orèng sè ètarik kalowar" è dâlem arte "Jurusalamet" ( bahasa Latin ; bahasa Inggris ). Bentuk nyamana sè ètolès è Teks Masoret panèka saongghuna bhângon partisipan aktif è tata bahasa Ibrani. Sejarawan Yahudi-Romawi abad ke-1 M Flavius Josephus (37-100) aargumen jhâ' nyamana asalla dâri etimologi Mesir. Hal ka'dinto èdukung sareng sajumlah pamangghi ilmiah sè nyaranaghhi turunan dâri istilah Koptik mo "aèng" bân `aghunaaghi "kaangghuy abhânto, nyalameddi", sè aberri' arte "èsalamettagi dâri aèng".
Pamangghi laèn nyambung nyamana Mosa dâ' oca' Messer Kuno ms -- artèna "lahèr" otabâ "anak; toronan" otabâ "hadiah"—sè ètemmoè dâlem nyamana " Thut- m o s e ", "ana'na (dewa) Thoth ") bân " Ra- m e s ses ", artèna "ana' sè èbhâkta sareng dewa (dewa) [1]
È antarana orèng Aram bân Neo-Hit, pandhudhu' Sam'al Lao', orèng Yahudi, sè nyebbuttaghi lampet budaya bângatowa pahlawan Moschos, nojjhu dâ' pahlawan Yunani Mopsus (artèna "sapè") sè andi' pan-bârâmpan kapadâ'ân bân Musa. Kapadâ'ân panèka namong èbâdâ'aghi è semma'na kennengan bân asmana.
Carèta
[beccè' | beccè' sombher]Teks kètab soccè
[beccè' | beccè' sombher]È dâlem Tanakh (kètab soccè Yahudi) bân Alketab (kètab soccè orèng Kristen), carèta odi'na Musa ècathet è buku Keluaran (Shemot), Imamat (Wayiqra), Bilangan (Bemidbar), bân Ulangan (Devarim). Nyamana èsebbhut 873 kalè è 803 ayat è 31 buku Alketab Versi Internasional Anyar .
È dâlem Al-Qur'an (kètab soccè orèng Islam), asmana Musa èsebbhut 136 kalè, sè dhâddhiyâghi salèrana dhâddhi orèng sè asmana paleng bânnya' èsebbhut è dâlem Al-Qur'an. Carètana èsebbhut è Surah Al-Baqarah (2): 49-61, Al-A’raf (7): 103-160, Yunus (10): 75-93, Al-Isra’ (17): 101-104, Thaha (20): 9-97, Asy-Syu’ara’ (26-16-16, Anal-A’m -Qashash (28): 3-46, Al-Ghafir (40): 23-30, Az-Zukhruf (43): 46-55, Ad-Dukhan (44): 17-31, bân An-Naziat (79): 15-25.
Beca'an sastra
[beccè' | beccè' sombher]Tolèsân ekstra-alkitabiah sè acarèta mènangka Nabbhi Musa awwâllâ meddhâl è awal periode Helenistik, molaè taon 323 SM kantos ra-kèra 146 SM. Shmuel nyatet jhâ' "sèttong ciri sastra è bâkto panèka panèka hormat sè tèngghi ghâbây orèng Tèmor biyasana bân ghâbây kalompo' orèng tartanto è antarana orèng-orèng." [ 30 ]
Sejarawan Yahudi-Romawi otabâ Yahudi-Yunani è antarana Artapanus, [2] [ 33 ] Eupolemus, [ 34 ] Flavius Josephus, bân Philo èbâgi informasi tentang .usajuPan-rnapan sawan non-Yahudi è antarana Hecataeus dâri Abdera (èkutip sareng Diodorus Siculus ), [ 34 ] Alexander Polyhistor, Manetho, Apion, Chaeremon dâri Alexandria, Tacitus bân Porphyry jhughân nyebbuttaghi Musa. Ta' èkataoè kantos ka'dimma tolesolèsânesolèsânèka aghâdhui sumbeo-shembeo she lebbi kona. [ 36 ]
Sejarawan, ahli geografi dan filsuf Yunani, Strabo, nyerrat secara rèncè carètana nabbhi Musa dalam serradhânna Geographica (~ 24 M), sè èangghap mènangka orèng imam Messèr sè ta' Toman aromasa puas dâ' kabâdâ'ân naghârâna bân makompol orèng sè noro'a ka'angghuy alabân nyembhâ berhala aropa manossa otabâ kèbân, polana parcajâ jhâ' sè èsembhè èngghi panèka sè lebbi dâri sakabbhina tana bân tasè'.
Sejarawan Romawi Tacitus (~56–120 M) èmaksod usato ngajhâri agamaghâmaudi monoteis tanpaa'jkalabân ghâmbhârân hârna' è dâlem Sejarah-sejarahna (~100 M), saènggâna èlang-alèngaghi ibada pagan. Tacitus nyataaghi jhâ' sumbpan-snapan sombherrâ ajâ jhâ' bâdâ kadhâddhiyân èksodus orèng dâri essèrnèujhâman n Bocchoris, èngghi panèka è bâkto Messèr ècapo' saènggâna èbâdâ'aghi ramalan dewa Zeus - Amun èpon ngojuk orèng Yahudi ka sagartasè'hi, bân orèng-orèng panèka èpimpikatowaèng Mosa Nabbhi Musa ta Kanaan è arè sevekapèng petto'
.
Numenios, filsuf Yunani dâri Apamea, è Suriah, è parèngnga abad ke-2 Masehi, ajhâr Musa, para nabbhi bân Yèsus, [ 42 ] è bâbâna mitos essèrHindu. Saleranaèrana ut Mosa "uabi" akbhidhi Homer sè èsebbhut penyair. Plato èjhârbâ'aghi mènangka "Musa Yunani". [ 43 ]
Filsuf Kristen Justin Martyr (103–165 M) nolès jhâ' Musa "lebbi èparcajâ, lebbi jhârna' bân bendher polana odi' è jhâman sè lebbi awal dâri filsuf Yunani ," [ 44 ] mènangka nabi, pangator hokom bân ghuru aghâma sè palèng awwâll ghâbây orèng Kristen. [ 44 ]
Musa jhughân èsebbhut è bânnya' teks aghâma Yahudi, èngghi panèka Mishnah (c. 200 M), Midrash (200–1200 M),
- ↑ So BDB Theological Dictionary and HAW Theological Wordbook of the Old Testament; lihat "Meaning, origin and etymology of the name Moses".
- ↑ "Moses". Jewish Encyclopedia. Retrieved 2010-03-02.