Kanker soso

Kanker soso iyâ arèya kanker sè bâḍâ neng jaringan soso. Kanker rèya aropaaghi kanker sè palèng umum sè èkasakè' bâbinè’. Orèng lakè' bisa èserrang kanker soso kèya makkè sakonè' yakni askala 1:1000. Aobhât sè palèng lazim rèya èbedah bân mon parlo lanjut kèmoterapi otabâ radiasi.

Kanker soso

Artè

Kanker iyâ arèya kabâḍâ'ân sèl sè kâèlangan pengendalian bân mekanisme normal pas tombu ta' normal, ceppet bân ta' bisa èkendaliin. Kanker payudara èsebbut jhughân panyakèt neoplasma sè ganas bân asalla ḍâri parenkim. Panyakèt rèya bi' World Halth Organization (WHO) èpamaso' ka ḍâlem International Classificationof Diseases (ICD) ngangghuy kode nomer 17.

Patofisiologi

Pan brempan macem kanker soso segghut nunju'aghi disregulasi hormon HGF, onkogenmet, bân ekspresi kalebbiyân enzim PTK-6.

Transformasi

Sel-sel kanker èghâbây ḍâri sel- sel normal ḍâlem sèttong proses rumit sè èsèbbhut transformasi (tahap inisiasi bân promosi).

Ḍhâ-tanḍhâ awwâl kanker soso

Fase inisiasi

È tahap inisiasi bâḍâ parobahan ḍâlem bahan genetik sel sè madhâddhi ganas.

Fase promosi

È tahap promosi sèttong sel sè ampon ngalami inisiasi bhâkhal aobâ dhâddhi ganas. Sel sè ghilo' ngalèbâdhin tahap inisiasi lo' kèra ngaroh kalabân promosi. Karnana èphèrloaghin pan-brempan faktor kadâddhinah keganasan (gabungan ḍâri sel sè peka kenning keganasan).

Fase metastasis

Metastasis nojhu ka tolang aropha hal sè kerrap kadhâddiyân ḍâ' kanker soso. Pân-brempan è antarana bâḍâ komplikasi laèn akadhi simtoma hiperkal semia, pathological factures otabeh spiral cord compression. Mesastasis jhiya asèpat osteolitik, artèna osteoklas hasèl induksi sel kanker aropaaghi mediator osteolisis bân apangaro ka diferensiasi bân kalakowan osteoblas sareng osteoklas sè laèn saèngghâ namba resorpsi tolang.

Tolang jiya aropaaghi jaringan sè unik sè taghâbây ḍâeri matriks protein sè aèssè kalsium kalabân kristal hdroxyyappatite. Mon mekanisme èghunaaghin kalabân sel kanker bhâdhi aghâbây matriks ekstraseluler yakni ngangguy enzim metaloproteinasematriks dhâddhina lo' efektif. Mangkanah resorpsi tolang lèbât invasi neoplastikinteraksi antarana sel soso kalabân sel endotelial sè èmediasi kalabân ekspresi VEGF. VEGF kasebbhut aropa mitogen angiogenik positif sè beraski kalabân sel endotelial. Mon taḍâ' faktor angiogenik negatif kaḍi' angiostatin, sel endotelial sè berinteraksi kalabân VEGF sel kanker lèbât pencerap VEGFR-1 kalabân VEGFR-2, bâkhal ngaluruhaghin matriks ekstraseluler, amigrasi kalabân dhâddhi tublus.

Macem

Bâḍâ pan-brempan macemma sel kanker sè bisa madhâddhi kanker soso yakni sel MCF-Z sel T-47D, sel MDA-MB-231, sel MB-MDA-468, sel BT-20 dan sel BT-549.

Histopatologi

Adhâsar ka WHO Histological Classification of breast tumor, macemma kanker soso iyâ arèya:

1. Non - Invasif karsinoma

• Non-invasif duktal karsinoma
• Lobular karsinoma in situ 

2. Invasif karsinoma

• Invasif duktal karsinoma
• Papilobular karsinoma
• Solid-tubular karsinoma
• Scirrhous karsinoma
• Special types
• Mucinous karsinoma
• Medulare karsinoma
• Invaif lobular karsinoma
• Adenoid cystic karsinoma
• Karsinoma sel squamos
• Karsinoma sel spindel
• Apocrin karsinoma
• Karsinoma kalabân metaplasia kartilago othabeh osseus metaplasia
• Tubular karsinoma 
• Sekretori karsinoma
• Laènna

Stadium

Stadium panyakèt kanker iyâ arèya sèttong kabâḍâ'ân ḍâri hasèl penilaiana dokter è bâkto adiagnosis. Stadium panèka coma èkennal kalabân tumor ganas otabâ kanker bân taḍâ' è tumor jinak. Mon nantowaghi sèttong stadium kodhu èlakonè pamarèksa'an klinis bân pamarèksa'an histopatologi otabâ PA , rontgen, CT scan, cintigrafi, bân laènna. Bânnya' cara nantowaghi stadium, tapè palèng bânnya' sè èyangghuy yakni klasifikasi sistem TNM sè èrekomendasiaghin bi' UICC (International Union Against Cancer dari World Health Organization)/AJCC (American Joint Committee On cancer sè èsponsori bi' American Cancer Society dan American College of Surgeons).  

Sistem TNM

TNM iyâ arèya singkatan yakni “T” panèka tumor size otabâ okorra tumor, “N” ajiya node otabâ kelenjar getah bening regional bân “M” ajiya metastasis otabâ penyebaran jhâu. Ketello faktor T, N, bân M ènilai bhâghus sacara klinik sabellun operasi. Mon samarèna operasi èlakonè pamarèksa'an histopatologi (PA). Neng kanker soso, penilaina TNM akadhi:

T (tumor size), okoran tumor:

• T 0: taḍâ' tumor primer
• T 1: okoran tumor diameter 2 cm otabâ korang
• T 2: okoran tumor diameter antara 2-5 cm
• T 3: okoran tumor diameter > 5 cm
• T 4: okoran tumor brempa bhein, tapè la bâḍâ penyebaran ka kolè' otabâ dinding ḍâḍâ otabâ kaḍuwana, bisa aropa borok, edema otabâ bârâ, kolè' soso dhâddhi mèra otabâ bâḍâ benjolan kènè' è kolè' lowar tumor utama.

N (node), kelenjar getah bening regional (kgb):

• N 0: taḍâ' metastasis è kgb regional kencellep/ aksilla.
• N 1: bâḍâ metastasis ka kgb aksilla sè ghi' bisa èpaghuli.
• N 3: bâḍâ metastasis ka kgb èyattas tolang farji' (supraclavicula) otabâ è kgb neng mamary interna è semma'en tolang sternum

M (metastasis), penyebaran jhâu:

• M x: metastasis jhâu ghita' bisa ènilai
• M 0: taḍâ' metastasis jhâu
• M 1: bâḍâ metastasis jhâu

Samarèna faktor T, N, M èkollè, katello' faktor ghelle' èpasèttong bân èkollè stadium kanker akadhi: