Endometriosis

Endometriosis iyâ arèya radang sè andi' hubungan sareng hormon estradiol/esterogen sè aropaaghi tombuna jaringan endometrium bân perambatan pembuluh ḍârâ, sampè' kalowar ḍâri rahim (pertumbuhan ectopik) bân asabâbaghi pelvic pain. Endometriosis anḍi' hubungan bi' esterogen mènangka perkembangan bân simtoma sè ètimbulaghi bhâkal èlang pas ḍâtengnga menopause. Mangkana perawatan sè paling umum kaangghuy orèng sè sakè' radang jiya arèya kaguna'an terapi hormonal sè ginduksi kabâḍâ'ân hipoestrogenik. Esterogen arèya kalompo' hormon steroid sè èsekresi ovarium samarèna èstimulasi sareng FSH bân LH sè èsekresi sareng kelenjar hipofisis. Lebbi lanjut sekresi FSH bân LH èhambat sareng hormon GnRH sè sekresi sareng hipotalamus.

Endometriosis

Samarèna kista endometrium la abentu' sadâjânah, muncul simtoma hiperalgesia vaginal è bi' hiperalgesia otot tabu’. Jaringan è kista bhâkal asekresi sitokina antara laèn IL-1, IL-6, IL-8, bân IL-10, TNF-a, faktor tombu akadhi VERY bân NGF.

Biasana endometriosis abâtes bi' lapisan tabu’ otabâ permukaan organ tabu’. Endometrium sè sala kennengngan rèya biyasana nyeddhing ka ovarium (indung telur) bân ligamen penyokong rahim. Endometrium jughân bisa nyeddhing ka lapisan lowar usus alos bân usus rajâ, ureter (saluran sè ahubungaghi ginjal bân kandung kemmè), kandung kemmè, farji', jaringan parut è ḍâlem tabu’, otak lapisan rongga dada. Kadhâng jaringan endometrium tombu è ḍâlem paru-paru. Endometriosis bisa ètoronaghin bân lebbi sering ètemmoaghin è katoronan dâ'-adâ' (èbo', ana' binè', tarètan binè'). Faktor laen sè ningkat aghi resiko bâdanah endometriosis arèya andi' rahim sè abnormal, ngalahiraghi dâ'-adâ' è omor è attas 30 taon bân kolè' potè.

Endometriosis èkèraaghi kadhâddhiyan è 10-15% orèng binè’ sè omor 25-44 taon, 25-50% orèng binè’ mandul bân bisa jugân kadhâddiyan è omor ḍhât-ngoḍhâdhân. Endometriosis sè berrâ' bisa nyebabaghi mandul karana alanglang jhâlanna sel telor ḍâri ovarium ka rahim.