Bhâṭèk Madhurâ
Ḅâtèk Maḍurâ iyâ arèya bhâtèk khas Poloh Madhurâ sè andi’ brâmpan motip bân corak sè unik. Motippe èghâbây kalabân cara tradisional bân ngangghuy pabârna alami tor èsangkolaghi toron-tamoron.[1] Bhâtèk Madhurâ dâ’-adâân èkennalaghi neng bâkto kerajaan Pemekkasân è Pamelingan neng abad 16-17 Masèhi sarèng pangeran Ronggosukowati è Karaton Mandilaras.[2] Wilayah ghâbâyna bhâtèk Madhurâ panèka è Bhângkalan, Pemekkasân, bân Somennep.[3]
Sajhârâ[beccè' | beccè' sombher]
Bhâtèk Madhurâ dâ’-adâân èkennalaghi sajjhek masa kerajaan Pemekkasân è Pamelingan neng abad 16-17 Masèhi. Ḍâ’-adâân èkennalaghi sareng pangeran Ronggosukowati è Karaton Mandilaras pas èkennalaghi ḍâ’ masyarakat Pemekkasân. Ghâbâyna ahubungan kalabân paperrangan antara olama’ sè anyama Radhin Azhar bân raja Karajaan Bhângkalan Madhurâ ḍâri katoronan Cakraningrat I sè anyama Ke’ Lesap.[2]
Posat ghâbâyna[beccè' | beccè' sombher]
Kennèngngan ghâbâynâ bhâtèk Madhurâ aposat è tello’ kebhupatèn, iyâ arèya Bhângkalan, Pemekkasân, bân Somennep. Motip neng bhâtèk sè èghâbhâr èsèsuayaghi kalabân filosofi sè èsabâ’ neng kaèn bhâtèk. Motip jhugân ètantoaghi sareng kabâdâân è sakètar ghâbâyyâ bhâtèk sè ètoroè kalabân idè asli ḍâri sè aghâbây bhâtèk.[3]
Motip[beccè' | beccè' sombher]
Awwâllâ, motip bhâtèk Madhurâ padâ bân motip bhâtèk Yogyakarta bân bhâtèk Solo, karna raja Karajaan Bangkalan iyâ arèya Cakraningrat I, katoronan bangsawan dâri karajaan Mataram. Jhughân, dhibi’na iyâ arèya bâbâân langsung dâri Soltan Agung neng masa Kasoltanan Mataram. Bhâtèk Madurâ molaè èkennal masyarakat Madurâ èbakto Adipati Somennep sèanyama Arya Wiraraja akanca semma’ sareng raja Karajaan Majapahit iyâ arèya Raden Wijaya.[4] Umuma, motip bhâtèk Madhurâ ngangghuy bârna mèra, koning bân bhiru dâun sè tèrak. Ghâmbâr sè palèng èangghuy iyâ arèya kembhâng bân dâun. Corakna iyâ arèya tèk-tètèk potè sè padâ bân butèran bujâ khas Poloh Madurâ.[5]
Motip lancor[beccè' | beccè' sombher]
Bhâtèk Madhurâ kalabân motip lancor iyâ arèya bhatèk kualitas setteng sè èghâbây neng kaèn kondang otabâ premis. Biasana ghâbâyna è Pemekkasân. Bârna sè èangghuy iyâ arèya naptop bân remasol. Naptol kaangghuy bârna mèra ban bhiru, bân remasol kaangghuy bârna konin, mèra mawar, mèra ngodâ, bhiru langgè’, dongker, bhiru dâun bân jinggâ. Nyama lancor arujuk ka menara sè bâdâ è lon-alon Pemekkasân.[6]
Motip poncowarno[beccè' | beccè' sombher]
Bhâtèk Madhurâ kalabân motip poncowarno ngangghuy kaèn kondang otabâ kaèn premis kualitas setteng. Motip poncowarno andi’ bârna lebbi bânnya’ dâri motip motip lancor. Jughân, ghâmbârâ lebbi sederhana.[6]
Motip serrat kajhuh[beccè' | beccè' sombher]
Bhâtèk Madhurâ kalabân motip serrat kajhuh iyâ arèya bhatèk kualitas setteng sè èghâbây è Kecamatân Proppo lao’. Bârna sè èangghuy iyâ arèya premis bân soul. Kaèn sè èkaghâbây kalambhi bân sarong jughân tamaso’ bhâtèk Madhurâ sè amotip. Ghâbâyna èmolaè kalabân notophi motip kalabân malam (biasana kèya èsebbhut lilin). Samarèna, kaèn èsabâ’ è attasè lèncak è palanjhâng bân èlèmpet salèbâr 20 cm. Pas lèmpetna è tekket è attas lèncak bân èlang-ulang sampè’ malam bhencar bân abentuk ghâris lu’-bilu’ sè padâ bân serrat kajhuh.[6]
Motip serrat bâto[beccè' | beccè' sombher]
Motip serrat bâto èkaghâbây ḍâri bârna sè padâ kalabân motip serrat kajhuh, coma bhidhah corak neng kaèna. Ghâbâyna motip serrate bâto iyâ arèya kaèn èallè ka kacèr bân ka kangan è attas mèjâ. Samarena jèyâ, kaèn è papolong bân èremmes. Pas kaèn ècangrep ka bârna sè bhidhâ saèngghâ abentuk ghâris-ghâris sè padâ bân serrat bâto.[7]
Motip mata kètèran[beccè' | beccè' sombher]
Motip mata kètèran èghâbây è Pemekkasân. Kaèn sè angghuy iyâ arèya kaèn kondang. Bârna sè angghuy iyâ arèya konèng, mèra ngodâ, bhiru dâun, bân camporan bhiru dâun bân konèng. Motip arèya ngangghuy ghâmbâr mata mano’ kètèran mènangka ghâmbâr otamana.[8]
Sombher[beccè' | beccè' sombher]
- ↑ Suminto 2015, hlm. 4–5.
- ↑ 2,0 2,1 Suminto 2015, hlm. 2–3.
- ↑ 3,0 3,1 Wati, Aena., Aisyah, Siti Nur., Utomo, Ahmad Budi. (Oktober 2017)"Wisata Kampung Batik Madura Bernuansa Griya Adat Nusantara sebagai Inovasi Membangun Perekonomian Tanjung Bumi". Kompetensi. 11 (2):138. aksès 2023-05-19.
- ↑ Suminto 2015, hlm. 3.
- ↑ Suminto 2015, hlm. 3–4.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Mudjijono 2016, hlm. 175.
- ↑ Mudjijono 2016, hlm. 175–176.
- ↑ Mudjijono 2016, hlm. 176.
Daftar postaka[beccè' | beccè' sombher]
- Mudjijono (Desember 2016). "Lancor hingga Mata Keteran (Motif Batik Madura)" (PDF). Jantra. 11 (2): 169–180. ISSN 1907-9605
- Suminto, R.A.S. (2015). "Batik Madura: Menilik Ciri Khas dan Makna Filosofinya". Corak. 4 (1): 1–12. ISSN 2685-4708