Anèmia

Anèmia iyâ arèya kebâḍâan sè jumla sel ḍârâ mèra otabâ jumla hemoglobin ḍâlem sel ḍârâ mèra bâḍâ è bâbâ normal. Sel ḍârâ hemoglobin aperran ngangko' oksigen ḍâri jantung sè èyollè ḍâri paru-paru, bân ngateraghi ḍâ' kabbhi bâgiyân bâdhân. Anèmia iyâ arèya penyakèt ḍârâ sè segghut ètemmo. Anèmia bisa èbâgi adhasaraghi bento' otabâ morfologi sel ḍârâ mèra, etiologi, bân penampakan klinis. Asabâb anemia sè palèng segghut jarèya pendarahan sè te lebbi, rosakka sel ḍârâ talebbi hemolisis otabâ kakorangan bento' ḍâri sel ḍârâ mèra sè lo' èfektif.

Ḍârâ manossa anemia defisiensi besi (pewarnaan Giemsa)

Orèng èkoca' anemia bilâ konsentrasi hemoglobina korang ḍâri 13,5 g/dl otabâ hematrokit (Hct) korang ḍâri 41℅ (lakè'), bân konsentrasi Hb korang ḍâri 11,5 g/dl otabâ Htc korang (bâbinè'). Anèmia ahambat tombu kembang ana'. Perkembangan otak ana' jarèya tergantung ḍâ' asupan nutrisi sè èkonsumsi. Sala sèttong nutrisi penting rèya kodhu terpenuhi ḍâ' lèma' taon oḍi' ana' sopajâ adukung ngoptimalaghi perkembangan otakka jarèya zat bessè. Sabâb, ana' kakorangan asupan harian zat besi, maka bisa nyebabaghi anèmia defisiènsi bessè sè bisa anḍi' dampak negatif permanen.

Tanḍhâ bân gejala     

Gejala anèmia

Bilâ anèmia kadhâdiân ḍâlem bâkto sè abit, konsentrasi Hbna dhâddhi renda sampè' gejalana muncul. Gejalana rèya aropa:

• Asiomatic: bilâ anemia rèya dâlem bhâkto sè abit
• Letargi
• Napas pendè' otabâ seksek,
• Cetak arassa dhemmang
• Palpitasi
• Pocât
• Kekebalan bhâdhân toron

Tanḍhâ-tandhâ dâri anèmia sè kodhu ècongngo' pemereksaanna jârèya:

• Pucat se membran mukosa, jârèya colo', konjungtiva, kuku
• Sirkulasi hiperdinamik, akadi' takikardi, pulse sè èlang, aliran mumur sistolik
• Gagal jantung
• Pendarahan retina

Tanḍhâ-tanḍhâ spesifik pada pasien anèmia è antarana:

• Glosistis: kedhâdhiyân pasien anèmia megaliblastik, anèmia defisiensi besse
• Jaundis: kadhaddhiyân hemolisis, anemia megaloblastik dhemmang
• Splenomegali: èsabâbaghi hemolisis, bân anèmia megaloblastik
• Ulserasi è soko: kedhâdhiyân nèmia sickle cell
• Deformatis tolang: kadhadhiyân talasemia
• Neuropati perifer, atrofi optik, degenerssi spinal, aropaaghi efek dâri defiensi vitamin B12,
• Garing bhiru è ghusè, ensefalopati bân beuropati motorik parifer segghut èkatela' bi' pasien sè keracona metal.