Yusuf

Yusuf

Carèta oḍi'
Èlahèraghi	Kanaan (id)
Sèdhâ	Mesir
Kalakoan
Karjâ	Pengkhotbah (id) bi' Nabi Islam (id)
Bhâlâ
Pottra	Manasye (id)
Orèng towa	Yaʿqub (id) , Rahel (id)

È ḍâlem Islam, Yusuf ( Arab: يوسف, romanized: Yūsuf ) panèka tokoh sè èsebbhut è ḍâlem kètab soccèna orèng muslim, Al-Qur'an . Salaèn jârèya, Yusuf jhughân èsebbhut è ḍâlem Alketab bân Tanakh . Salèrana pottrana Ya'qub bin Ishaq bin Ibrahim .

È ḍâlem ku-buku aghâma monotèis, ènyata'aghi jhâ' Yusuf panèka tokoh sè alèm sè kalonta polana robana sè beccè'. Orèng jârèya edhina’agi bi’ tan-tarètanna se èrè, pas èangka’ bi’ kafilah sè lèbât pas epadhâddhi kabulâ. Di-budina orèng jârèya èjhuwâl ka pongghabâna orèng Messer . Sakejjâ’ agghi’, Yusuf ahèrra dhâddhi sala sèttong tokoh penting è Messer saellana ampon bisa ajhâbhâraghi mèmpèna rato. Al-Qur'an nyebbut parjhâlânan oḍi'na Yusuf mènangka "carèta sè palèng bhâgus."

Ayât

Al-Qur'an

(Ènga'-ènga'), nalèkana Yusuf adhâbu ḍâ' ka abana, "Tang aba! ongghu-ongghu, kaulâ (amèmpè) nèngalè sabellâs bintang, mata'arè bân bulân; kaulâ nèngalè sadhâjâna asojud ḍâ' kaulâ."' (QS. Yusuf: 4).

Ongghu, è ḍâlem (carètana) Yusuf bân tan-trètana bâḍâ dhâ-tandhâ (kakobâsa'ânna Allah) mongghu orèng sè atanya." (QS. Yufus: 7).

Asmana

È bhâsa Ibrani, oca' Yusuf ( YSF ) artèna 'atambâ'. Asma ka'dissa èparèngaghi bi’ Rahel, èbhuna Yusuf, sè adu’a sopajâ Allah aparèngè tambâ'ân pottra ka'angghuy abâ'en.

Carèta

È ḍâlem Al-Qur'an (kètab soccèna ommat Islam), asma Yusuf èsebbhut 27 kalè. Carèta Yusuf dhibi' kabânnya'an bâḍâ è ḍâlem Surah Yusuf, bâb kaduwâ' bellas ḍâlem Al-Qur'an. Parkara ka’dinto bhidhâ ḍâri nabbhi-nabbhi sè laèn sè carètana biyasana èsebbar è pan-saponapan surah.

Latar belakang

 Alkètab anyata'aghi jhâ' Yusuf panèka pottrana Ya'qub sè nomer sabellâs. Èbhuna èngghi panèka Rahel, rajina Ya'qub sè nomer duwa’. Pottrana Ya'qub sè èsebbhut è ḍâlem Alkètab mètorot onḍhâgghân kalahèranna èngghi panèka: Ruben, Simeyon, Lewi, Yehuda, Dan, Naftali, Gad, Asyer, Isakhar, Zebulon, Dina, Yusuf, bân Benyamin . È antarana asma sè èsebbuttagi, coma Dina se binè’. Benyamin panèka tan-trètanna Yusuf sè sèttong, è bâkto sè laènna panèka trètan tongghâl eppa' bân lèn embu'. Yusuf ban tan-trètanna lahèr è Mesopotamia.

Saellana pan-bârâmpan taon alako è tanèyanna mattowana è Haran (Mesopotamia lao'), Ya'qub abâli ka Palèstina kalabân binè bân pottrana. Polana ta’ ngaghungè hubungan sè saè bân trètanna sè kembhâr, Esau, Ya'qub kobâtèr Yusuf èpatè’è Esau. Ya'qub ngotos orèng ka aḍâ' ka'angghuy ngadhep ka Esau, tapè è bâkto Esau abâli, otosân jârèya abâlâ jhâ' Esau bâḍâ è jhâlân ka'angghuy ngadhep ka Ya'qub è'èrèngè empa' ratos orèng. Arassa tako’, Ya'qub laju magi kafilana èpadhâddhi duwa’ galumpo’, sopaja mon sè sèttong èserrang, sèttonganna bisa èpasalamet.

È bâkto ètemmoè Esau bân rombonganna, Ya'qub pas asojud mènangka adhât ngormat è bâkto jârèya. Esau laju ngampel Ya'qub sambi molar areng-sareng. Rajina Yakub, sellerra ban tra’-pottrana paḍa asojud jhughân. Saellana jârèya Ya'qub pas aparèng sabâgiyân ḍâri kèbân obuwânna ḍâ' ka Esau mènangka tor-ator. Esau bân kalompo’na Ya'qub pas apèsa. Ya'qub laju ngobângè tana è Sikhem (se la dhâddi bâgiyânna Palèstina) pas alènggi è ka'dissa pan-snapan arè.

Saellana jârèya rombonganna Ya'qub mangkat ka Hebron, kalèngghiyânna Ishak. È tengnga jhâlân Rahel ngalahèraghi pottra lakè’ sè èasma'è Benyamin. Namong kalahèranna cè' malaraddhâ bân Rahel è budi arè pas sèdhâ. Salèrana èkobhur è kennengan sè semma' ka Betlehem .

Mèmpè

Al-Qur'an nyebbuttaghi jhâ' Yusuf amèmpè nèngalè bintang sabellâs, mata'arè, bân bulân sè asojud ka salèrana. È bâkto Yusuf nyarèta’aghi mèmpè ka'dissa ḍâ' ka Ya'qub, Ya'qub pas makon ta’ abâlâ ka tan-trètanna parkara mèmpè ka'dissa amarghâ tako’ trètanna èrè bân tambhuruwân ḍâ' ka aba’na Yusuf. Ya'qub pas anotoraghi jhâ' Allah mèlè pottrana ka'angghuy dhâddhi nabbhi bân aparèng pangataowan tafsèr mèmpè. Bintang sè sabellâs angartè'aghi tan-trètanna Yusuf, dinèng mata'arè bèn bulân artèna orèng towana Yusuf.

È ḍâlem Alkètab èjhârbhâraghi jhâ' Yusuf nyarèta'aghi mèmpèna ḍâ' ka abana bân tan-trètanna. Ya'qub pas adhâbu ka Yusuf, "Ponapa kaulâ sareng èbhu bân tan-trètanna abâ'en asojud ka tana nyembhâ ka abâ'en?" Saellana jârèya tan-trètanna Yusuf èrè ka Yusuf. AlKètab jhughân nyebbuttaghi jhâ' sabellunna mèmpè rèya, Yusuf mator ka tan-trètanna jhâ' tan-trètanna bâḍâ è tegghâl nalè'è gandum. Gandumma Yusuf laju manjheng teppa’, dinèng gintelanna tan-trètanna paḍâ asojud è aḍâ’na. Tan-trètanna Yusuf nganggep, "Ponapa abâ'en terro dhâddhiyâ rato? Ponapa abâ'en terro ngobâsanè sèngko' kabbhi?" Rèng-orèng jârèya sajân bâjhi’ ka Yusuf polana mèmpè ka'dissa.

Al-Qur'an ta' nyebbuttaghi omorra Yusuf è bâkto jârèya, namong para olama' sè ahli è ḍâlem tafsèr anyata'aghi jhâ' mèmpè panèka èkaollè è bâkto Yusuf ghi' ta' ḍâpa' ka omor bhâllig, Namong è ḍâlem AlKètab nyebbhutaghi jhâ' Yusuf ghi' aomor ra-kèra petto bellâs taon.

Somor

È bâkto laèn, tan-trètanna Yusuf apangrasa jhâ’ Ya'qub lebbi tarèsna ka Yusuf bân Benyamin ètèmbhâng ka abâ’na. È ḍâlem Al-Qur'an èsebbhut jhâ' rèng-orèng rowa pas nyoba' mate'è Yusuf, tapè sala sèttong ḍâri rèng-orèng rowa ta' anḍâ' ka rèncana jârèya bân nyaranaghhi Yusuf sopajâ èbuwâng ka somor sopajâ kafilah sè lèbât bisa makompol, bân sè laènna saroju' ḍâ' osolan jârèya. Bâḍâ sabâgiyân olama' sè nafsèraghi jhâ' pottrana Ya'qub sè ta' poron mate'è Yusuf panèka Simeon, pèkkèran laèn panèka Yehuda, pèkkèran laèn panèka pottrana Yakub sè sarèyang, Ruben.

Saellana jârèya, rèng-orèng rowa ngajhak Ya'qub ka'angghuy ngèḍhinnaghi Yusuf kalowar abhâreng rèng-orèng rowa sopajâ bisa amaèn bhâreng. Ya'qub molae lambâ’ ta' yâkèn polana tako’ Yusuf èkakan macan, maskè ahèrra ngèḍinè. Saellana kalowar areng-bhâreng, Yusuf èontallaghi ka ḍâlem somor metorot rancanana sè kaduwa'. È bâkto jârèya Allah awahyu'aghi ḍâ' ka Yusuf, "Pastèna abâ'na bhâkal mator ka rèng-orèng rowa parkara lalakon rèya, è bâkto rèng-orèng rowa ghi' ta' tao."

Tan-trètanna Yusuf laju paḍâ molè ngèbâ rasobna Yusuf sè aèssè ḍârâ. Sambi molar, rèng-orèng rowa ngoca' jhâ' Yusuf èkakan macan è bâkto rèng-orèng rowa ta' parduli bân èpanènggalè Yusuf kalabân râng-bhârângnga. Ngèding pangakowanna rèng-orèng jârèya, Ya'qub coma pasra ka Ghustè Allah bân adhâbu, "Sa'ongghuna, abâ’na dhibi’ sè ngangghep parkara sè jhubâ’ jârèya bhaghus, dhâddhi pèra’ sabbhâr sè palèng bhâghus. Bân sèngko’ nyo’on tolong ka Allah è ḍâlem parkara sè èkabâlâ ba’na ka sèngko’ bi' abâ'na kabbhi."

Saellana jârèya, bâḍâ rombongan orèng sè ajhâlân lèbât bân bâkto sala sèttong ḍâri rèng-orèng rowa nyarè aèng è somor, èkabâsa'aghi cè' sennengnga polana nemmo ana' lakè', terros èsèmpen mènangka dhâghângan. Al-Qur'an lajhu nyebbuttaghi jhâ' rèng-orèng rowa lajhu ajhuwâl Yusuf kalabân arghâ sè moḍâ polana ta' terro ka Yusuf. Ibnu Katsir nyebbhutaghi jhâ' bâkto tan-trètanna Yusuf onèng jhâ' Yusuf èkala' sareng rombongan orèng sè ajhâlân, rèng-orèng ka'ḍinto nabâng rombongan kasebbhut bân ngoca' jhâ' Yusuf panèka kabulâna sè buru. Tan-trètanna lajhu ajhuwâl Yusuf kalabân arghâ moḍâ ka para parjhâlânan kasebbhut.