Traktat

È bidang politik, traktat otabâ parjhânjhiyân iyâ arèya parjhânjhiyân sè èghâbây è bâbâna hokom internasional bi' pan-bârâmpan pihak. Traktat iyâ arèya sala sèttong sombher hokom internasional. Traktat èyator è Konvensi Wina tentang Hukum Perjanjian taon 1969, bân sabagiyân ḍâri èssèna èangghep mènangka adhât internasional bân kalabân cara ghâpanèka dhâddhi norma-norma hokom internasional sè èikat. Praktik traktat èator sareng prinsip pacta sunt servandasè artèna ngikat kabbhi pihak sè ajhânjhi ka'angghuy ngalakonè kawâjibhânna kalabân nèyat bhâghus.

Bânnya' naghârâ marè aghâbây parjhânjhiyân molaè jhâman kona, conthona parjhânjhiyân antara Lagash bân Umma è taon 2100 SM bân traktat Kadesh antara Karajaan Mesir bân orèng Het. Bâḍâ bânnya' macem parjhânjhiyân, akadhi parjhânjhiyân bilateral sè èbâgi ḍâ' ḍuwâ' naghârâ bân parjhânjhiyân multilateral sè ètoro'è lebbi ḍâri ḍuwâ' naghârâ. Ka'angghuy aghâbây parjhânjhiyân, proses negosiasi, panèrimaan, bân otentikasi dokumen parjhânjhiyân èparlowaghi. Saellana jârèya, naghara bisa ènyataaghi maksoddhâ ka'angghuy èikat sareng parjhânjhiyân kalabân cara ètanḍatanang, èsahaghi bân aksèsi. Naghârâ bisa jhughân aghâbây reservasi ya'ni pernyataan sepihak sè ètojjhuwaghi kaangghuy maèlang otabâ ngobâ dampak hokom dâri katantowan è ḍâlem parjhânjhiyân, asalkan reservasi kasebbhut èijinaghi sareng parjhânjhiyân sè èmaksod bân jhughân ta' ètentang bi' tojjuwân parjhânjhiyân.