Partai Komunis Inḍonèsia

Partai Komunis Inḍonèsia ( PKI ) panèka sala sèttong partai komunis è Hindia Bâlândhâ, salastarèna Inḍonèsia . Partai panèka partai komunis non-pamarènta sè palèng bhâghus è dhunnya sabellunna èbubaraghi kalabân kakerrasan è taon 1965 . Partai panèka aghâdhuwi ḍujuta angghuta è pemilu taon 1955, kalabân 16 persen sowara nasional bân para' 30 persen sowara è Jhâbâ Tèmor . ^[1] È sabâgiyân bânnya' pèrioḍè samarèna kamardhika'an Inḍonèsia kantos pemberantasan è taon 1965, PKI panèka partai resmi sè beroajhâlânaraccarabuabukka'aghara ârâ ka.

Palopor

Henk Sneevliet bân kaom sosialis Hindia Bâlândhâ laènna abentu' serikat tenaga kerja è palabbhuwân è taon 1914, kalabân asma Indies Social Democratic Association (ḍâlem bhâsa Bâlândhâ: Indische Sociaal Democratische Vereeniging-, ISDV). ISDV aslina èbentu' sareng 85 angghuta ḍâri ḍuwâ' partai sosialis Bâlândhâ, panèka SDAP bân partai sosialis Bâlândhâ sè kamodiyân dhâddhi SDP komunis, sè bâḍâ ḍâlem kapamimpènan Hindia Bâlândhâ.^[2] Sadhâjâ angghuta Bâlândhâ ḍâri ISDV ngajhârè rèng-orèng Inḍonèsia nyarè cara ka'angghuy nentang kakowasa'an kolonial.

È bulân Oktober 1915, ISDV molaè aktif è dâlem materbi' sorat kabhâr bhâsa Bâlândhâ, " Het Vrije Woord " (The Free Word). Editorra panèka Adolf Baars . È bâkto èpadhâddhiyâghi, ISDV ta' nuntut kamardhika'an ka'angghuy Inḍonèsia. È bâkto jârèya, ISDV aghâdhuwi ra-kèra 100 angghuta, bân ḍâri sadhâjâna panèka, namong tello' orèng asli Inḍonèsia . Namong, partai panèka ghâncang dhâddhi radikal bân anti-kapitalis. Oba'an dhâddhi polè, è bâkto Sneevliet ngallèyaghi markas ḍâri Sorbhâjâ ka Semarang bân narèk bânnya' pandhudhu' asli ḍâri pan-bârâmpan unsur akadhi agamawan, nasionalis bân aktivis gerakan laènna sè ghi' buru tombu è Hindia Bâlândhâ sajjhek taon 1900. È bâbâna pèmpènan Sneevliet, partai panèka ta' puwas sareng kapamèmpènan SDAP è Bâlândhâ, bân sè ajhâuwi dhibi' ḍâri ISDV bân nola' ka'angghuy alako areng-sareng kalabân pamarènta sabâb nola' berpura-pura dhâddhi Dewan Masyarakat (Volksraad) (Hindia Belanda). È taon 1917 kalompo' reformis ḍâri ISDV apèsa dhibi', bân abentu' partai dhibi' kalabân asmana Partai Demokrat Sosial Hindia. È taon 1917 ISDV materbi' dhibi' publikasi lu-ghâllu abhâsa Inḍonèsia, Soeara Merdeka

Sombher

↑ "The Indonesian Counter-Revolution". jacobin.com. Archived from the original on 2024-03-31. Retrieved 2024-06-26.
↑ "marxist.com". Archived from the original on 2009-03-17. Retrieved 2024-06-26. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)

[The_Indonesian_Counter-Revolution-1] "The Indonesian Counter-Revolution". jacobin.com. Archived from the original on 2024-03-31. Retrieved 2024-06-26.

[2] "marxist.com". Archived from the original on 2009-03-17. Retrieved 2024-06-26. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)

[1]

[2]