Trapsèla
Trapsèla[2] (Inḍonèsia: peradaban, sivilisasi [3] otabâ tamadun)[4] anḍi' salèsèr artè ḍâlem cangkè'anna kalabân pèkembhengngan manossa. Ampona, Istila rèya èangghuy ghâbây aroju' ḍâ' sèttong maghârsarè sè "komplèks": ètoraè bi' bâḍâna praktèk ḍâlem partanèan, asèl karjâ bân pamokèman. Èbhânḍhingaghi bi' bhudhâjâ laèn, angghuta-angghuta sabuwâ trapsèla katorson aṭṭas acem-macem pamanṭaan karjâ sè jhâlimet ḍâlem struktur hierarki sosial. Sacara harfia, trapsèla akabid ḍâri oca' 'tapsèla' sè èobâ teddhi 'trap' sè ama'na peradaban ḍâlem korong keadaban ḍâlâm bhâsa Inḍonèsia bân sèla sè ama'na tèngka, tindak laku otabâ akhlak. Kasopanan bhuddhi pakartè.
Terminologi
[beccè' | beccè' sombher]Trapsèla ḍâlem bhâsa Madhurâ rèya ta' èkalontha bân ta' èghunaaghi lowas mènangka istila è kamus sakèngnga 'trap' èghunaaghi è kamus kaangghuy aroju' ḍâ' peradaban bân oca' 'sèla' èangghuy ghâbây aroju' ḍâ' partèngka, ḍhinèng 'tapsèla'[2] èangghuy è kamus sè artèna rèya adap. [5] Ḍâlem pangartèan omom, trapsèla èmaksodaghi ghâbây aroju' ḍâ' artè dèskriptif sè ghumantong bân jhâlimet kaangghuy partanèan bân bhudhâjâ koṭṭa. Hal rèya polana trapsèla kabiddhâ abujud bâjâna orèng ngabid amaor è pamokèman pakoṭṭaan è salèsèr belahan ḍhunnya. Peradaban kennèng èbhidhâaghi ḍâri bhudhâjâ laèn bi' kompleksitas bân organisasi sosial sarta kasalèsèran kaopènan èkonomi nân bhudhâjâ.[6]
Kabiddhâ, para antropolog bân bhlânṭèk laènna maghuna oca' civilitation è ḍâlem bhâsa Ènggris ("trapsèla") bân "maghârsarè atèngka" kaangghuy mabhidhâaghi panḍhâ maghârsarè sè sagejjâkkan antropolog apangrasasa abhâghusân sacara bhudhâjâ kalabân panḍhâ maghârsarè sè lebbhi infèrior sacara bhudhâjâ (èolok kèya "aghâl" otabâ "barbar"). Paghunaan istilah "trapsèla" sacara ètnosentris ngangghâl pangrasan jhâ' maghârsarè è sabuwâ trapsèla anḍi' moral sè beccè' bân bhudhâjâ sè ngaḍâ', sangejjhâ'a maghârsarè laèn anḍi' moral sè jhubâ' bân kaḍi-buḍiân. Sojhârâ paghunaan istila rèya anteddhiaghi dèfinisi (pamèyarsa) trapsèla terros aobâ.[6]
Sombher
[beccè' | beccè' sombher]- ↑ "Chronology". Digital Egypt for Universities. University College London. 2000. Archived from the original on 16 March 2008.
- ↑ 2,0 2,1 Pawitra, Adrian (2009). Kamus Standard Bahasa Madura-Indonesia. Jakarta: Dian Rakyat. ISBN 978-979-523-999-4 – via Google Books.
{{cite book}}:|archive-date=requires|archive-url=(help); Check date values in:|archive-date=(help); Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help); Unknown parameter|google-books-id=ignored (help)CS1 maint: url-status (link) - ↑ "Cari "Sivilisasi" ḍâlem Kamus Besar Bahasa Indonesia (KBBI)". Badan Pengembangan Bahasa dan Perbukuan (in Indonesia). Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan Republik Indonesia.
- ↑ "Cari "Tamadun" dalam Kamus Besar Bahasa Indonesia (KBBI)". Badan Pengembangan Bahasa dan Perbukuan (in Indonesia). Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan Republik Indonesia.
- ↑ Goudsblom, Johan (2006). Mazlish, Bruce (ed.). "Civilization: The Career of a Controversial Concept". History and Theory (in Inggris). 45 (2): 291. ISSN 0018-2656.
- ↑ 6,0 6,1 Society, National Geographic (4 Maret 2020). "Civilizations". National Geographic Society (in Inggris). Archived from the original on 8 May 2022. Retrieved 16 September 2020.