Pangèran

Representasi (kaanghuy seni otabâ sasembhâân) Pangèran ḍâlem (ḍâri kacèr attas, saara jhârum jhâm) Krèsten, Atenisme, Zoroastrianisme, dan Hinḍu Bhâli.

Ḍâlem pamèkkèran monotèstik, Pangèran biyasana è pandheng kalabân wujud palèng tèngghi, sè nyèptaaghi, bân objèk otama ḍâri iman.^[1] Taḍâ' kasapakatdhân tentang konsèp kapangèranan, saèngghâ bâḍâ bânnya' macem konsèp kapangèranan tèismee, deisme, Pantèisme bân laènna. Ḍâlem pandangan tèisme, Pangèran aropaaghi tokang nyèptaaghi sekalighus tokang ngator sakabbhina kadhâddhiyân è alam samesta. Mètorot Pantèisme, Pangèran aropaaghi alam samesta. Para cendekiawan ngangghâp bânnya' macem sèpat Pangèran asalla ḍâri konsèp kapangèranan sè bhidhâ. sè palèng omom, è antarana iyâ arèya Sè lebbi tao (tao sakabbhina), sè kobâsa (anḍi' kakobâsaan ta' abâtes), sè bâḍâ (bâḍâ è man-ḍimman), sè maha moljâ (aghândhu' sakabbhina sèpat bhâghus tor samporna), taḍâ' sè paḍâ kalabân Pangèran jhughâ asèpat abhâdhi. Sè nganot monotèisme parcajâ ka Pangèran rèya coma sèttong jhughâ taḍâ' wujuddhâ (tanpa matèri), anḍi' pribadi, sombher sakabbhina kawajibhân moral bân "hal terbesar yang dapat direnungkan". Bânnya' filsuf ngembangngaghi aegumèn kaangghuy adukung bân abântah kabâḍâ'anna Pangèran.^[2]

Bâḍâ bânnya' nyama kaangghuy nyebbhut nyama Pangèran bân nyama sè bhidhâ cekka' ka ghâghâsân kultural tentang Pangèran bân sèpat sè è ka anḍi'. Atènisme è jhâman Messèr Kona, aropaaghi aghâma monotèistis palèng towa sè perna ka cathet ḍâlem sajjhârâ sè ngajhârraghi Pangèran sejati bân tokang nyèpta alam samesta, sè è sebbhut Atèn. Kalèmat "Aku adalah aku" ḍâlem kètab Ibrani bân "Tetragrammaton" YHVH è ghuna'aghi kaangghuy asma na Pangèran sedangkan Yahweh bân Yehuwa kadhâng è ghuna'aghi ḍâlem aghâma Krèsten kaangghuy hasèl vokalisasi ḍâri YHWH. Ḍâlem bhâsa Arab, asma Alla è ghuna'aghi bân karna predominansi Islam è antara para panotor bhâsa Arab, maka asma Alla anḍi' konotasi kalabân kaparcajâân bân kabhudhâjâan Islam. Ummat muslim ngennal 99 asma soccè bâgi Alla, sedangkan ummat Yâhuḍi bèyasana nyebbhut Pangèran kalabân jhuluk Elohim otabâ Adonai (asma sè kaḍuwâ è kaparcajâ bi' sajumla pakar asalla ḍâri bhâsa Messèr Kona, Atèn). Ḍâlem aghâma Hinḍu, Brahman bèyasana è angghâp sebagai Pangèran monistis. Aghâma-aghâma laènna anḍi' sebbhutdhân kaangghuy Pangèran, è antarana: Baha ḍâlem aghâma Baha'i, Waheguru ḍâlem Sikhisme, bân Ahura Mazda ḍâlem Zoroastrianisme.

Bânnya' konsèp tentang Pangèran bân pertentangan ḍâlem hal sèpat, maksod bân tindhâghân Pangèran, ella ngara ka kalowarra pamèkkèran akadhi omniteisme, pandeisme^[3] otabâ filsafat Perennial sè è angghâp bâḍâ na sèttong kabhenḍerân tèologis sè adhâsar sakabbhina, sè è amatè bi' pan-bârâmpan aghâma ḍâlem sudut pandang sè bhidhâ, maka saongghuna aghâma-aghâma è dhunya nyebbhâ sèttong Pangèran sè paḍâ, tapè lèbât konsèp bân pencitraan mental sè bhidhâ tentang Pangèran.^[4]

Ètimologi bân Terminologi

Oca' Pangèran ḍâlem bhâsa malaju asalla ḍâri oca' towan. Buku pertama sè è berri' katerrangan tentang hubungan oca' towan bân Pangèran iyâ arèya Ènsiklopèḍi terkenal Ghârèjhâ bi' Adolf Heuken SJ (1976). Mètorot buku kasebbhut, artè oca' Pangèran bâḍâ hubungânna kalabân oca' Malaju towan artè na attasân otabâ sè anḍi', sè ngowasaè. Oca' towan è tojjhuwaghi ka manossa otabâ hal-hal laèn sè anḍi' sèpat ngowasaè, ngaanḍi' otabâ mèyara. È ghuna'aghi kèya kaangghuy nyebbhut orèng sè è ormat. Pangangghuyyânna lumra è ghuna'aghi abhâreng kalabân è sertaè oca' laèn noro' oca' "towan" , misalla è oca' "towan roma" otabâ "towan tana" bân laènna (ḍâlem bhâsa Ènggris: Lord). Oca' rèya bèyasana è ghuna'aghi ḍâlem konteks salaènna kaaghâmaan sè asèpat kapangèranan.^[5]

Ahlè bhâsa Remy Sylado nemmo bahwa obâ'ân oca' towan sè asèpat insani, dhâddhi Tuhan/Pangèran sè sèpatdhâ ilahi, molana ḍâri artè Alkitab ka ḍâlem bhâsa Malaju karjâ Melchior Leidecker sè terbi' è taon 1733.

Sombher

↑ swinburne, R.G. (1995), "God", dalam Honderich, Ted, The Oxford Companion to Philosophy, Oxford: Oxford University Press
↑ Platinga, Alvin (2000), "God, Arguments for the Existence of", Routledge Encyclopedia of Philosophy, Routledge
↑ Alan H. Dawe (2011). The God Franchise: A Theory of Everything. hlm. 48. ISBN 0473201143. Èaksès tagghâl 2025-04-15.
↑ Hick, John; Hebblethwaite, Brian (1980), Christianity and Other Religions, hlm. 178
↑ "Kamus Besar Bahasa Indonesia dalam jaringan". Pusat Bahasa Departemen Pendidikan Republik Indonesia. Èarsippaghi ḍâri versi asli tangghâl 2014-05-27. Diakses tanggal 2013-08-15.

[1] swinburne, R.G. (1995), "God", dalam Honderich, Ted, The Oxford Companion to Philosophy, Oxford: Oxford University Press

[2] Platinga, Alvin (2000), "God, Arguments for the Existence of", Routledge Encyclopedia of Philosophy, Routledge

[3] Alan H. Dawe (2011). The God Franchise: A Theory of Everything. hlm. 48. ISBN 0473201143. Èaksès tagghâl 2025-04-15.

[4] Hick, John; Hebblethwaite, Brian (1980), Christianity and Other Religions, hlm. 178

[5] "Kamus Besar Bahasa Indonesia dalam jaringan". Pusat Bahasa Departemen Pendidikan Republik Indonesia. Èarsippaghi ḍâri versi asli tangghâl 2014-05-27. Diakses tanggal 2013-08-15.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]