Lompat ke isi

Oerip Soemohardjo

Ḍâri Wikipèḍia bhâsa Madhurâ, lombhung pangataowan mardhika
Infobox orangOerip Soemohardjo
Carèta oḍi'
Èlahèraghi22 Fèbruwari 1893 Edit nilai pada Wikidata
Kabhupatèn Purworejo Edit nilai pada Wikidata
Sèdhâ17 Novèmber 1948 Edit nilai pada Wikidata (55 taon)
Yogyakarta (id) Terjemahkan Edit nilai pada Wikidata
Tempat pemakaman (id) TerjemahkanTaman Makam Pahlawan Kusuma Negara (id) Terjemahkan Edit nilai pada Wikidata
  Panglima Tentara Nasional Indonesia (id) Terjemahkan 

Edit nilai pada Wikidata
Data pribadi (id) Terjemahkan
AghâmaIslam Edit nilai pada Wikidata
Kalakoan
KarjâPerwira militer (id) Terjemahkan, perwira militer (id) Terjemahkan bi' personel militer (id) Terjemahkan Edit nilai pada Wikidata
Periode aktif (id) Terjemahkan1914 Edit nilai pada Wikidata –
Cabang militer (id) TerjemahkanAngkatan darat (id) Terjemahkan Edit nilai pada Wikidata
Pangkat militer (id) TerjemahkanLetnan Jenderal (id) Terjemahkan Edit nilai pada Wikidata
Konflik (id) TerjemahkanRevolusi Nasional Indonesia Edit nilai pada Wikidata
Penghargaan (id) Terjemahkan

Jènderal TNI (Anumerta) Raden Oerip Soemohardjo (22 Pèbruwari 1893 – 17 Nopèmber 1948) èngghi panèka sala sèttong jènderal bân katowa staf umum Tentara Nasional Inḍonèsia sè lu-ghâllu è jhâman Rèvolusi Nasional Inḍonèsia. Lahèr è Purworejo, Oerip kènè' panèka na'-kana' sè cengngil tapè anḍi' kasengghubhân mèmpèn sajjhek ghi' ngoḍâ. Orèng seppona terro sopajâ Oerip ngèrèngè embana mènangka dhâddhi bupati, mangkana samarèna sakola SD, Oerip èkèrèm ka sakoal'an Pendidikan Pegawai Pribumi (OSVIA) è Magelang. Èbhuna sèdhâ bâkto Oerip ajhâlanè taon kapèng ḍuwâ' è sakolana, bân ambu sakola ka'angghuy ngèrèng latèyan militèr è Meeater Cornelis, Batavia (samangkèn Jatinegara, Jakarta). Samarèna lulus è taon 1914, Oerip dhâddhi lètnan è Koninklijk Nederlands-Indische Leger (KNIL), tentara pamarèna kolonial Bâlândhâ. Atugas sa'abiddhâ para' 25 taon, Oerip ètugas è tello' pulau sè bhidhâ bân èpromosiyaghi pan-bârâmpan kalè, bân akhèrra dhâddhi perwira pribumi kalabân pangkat palèng tèngghi è KNIL.

Radèn Oerip Soemohardjo ambu ḍâri jabatanna sakètar taon 1938 sa'amponna atokar sareng Bupati Porworejo. Oerip bân binèna, Rohmah, ngallè ka sèttong dhisa è seddhi'na Yogyakarta. È ka'ḍissa, Oerip bân binèna maddhek sèttong vila bân kebbhun kembhâng sè lowas. Sa'amponna Jerman Nazi nginvasi Bâlândhâ è bulân Mèi 1940, Oerip èdhikanè ka'angghuy abâli ka tugassa. È bâkto Kekaisaran Jeppang ajajah Hinḍia ḍutaon samarèna, Oerip ètangkep bân èpenjara è kamp tawanan perrang sa'abiddhâ tello' satengnga bulân. Oerip neng-neng è vilana kantos samarèna èjajah Jeppang.

È tangghâl 14 Oktober 1945, pan-bârâmpan bulân samarèna Inḍonèsia mardhika, Oerip dhâddhi katowa staf bân pamèmpèn sabâtara angkatan perrang sè anyar èpaddhek. Oerip usaha ka'angghuy makompol kakowadhân kalompo'-kalompo' militèr sè asa-pèsa è Inḍonèsia. È tangghâl 12 Nopèmber 1945, Jenderal Soedirman èpèlè mènangka panglima angkatan perrang samarèna alèbâtè ḍuwâ' tahap pamèlèyan. Oerip pagghun dhâddhi katowa staf, bân kaḍuwâna areng-sareng ajâgâ pamaddhekkan angkatan perrang è jhâman Rèvolusi Nasional Inḍonèsia. Arassa pegghel ḍâ' korangnga kapartajâ'ân ḍâ' militèr bân manuver politik sè bâḍâ è bâgiyân militèr, Oerip akhèrra ambu ḍâri jabatanna è awwâl 1948. Aghâdhuwi panyakèt jhântong, kabâḍâ'ânna ta' saè bân sèdhâ sabâb serrangan jhântong. Apangkat lètnan jenderal teppa' sèdhâna, Oerip sacara anumerta èpromosiyaghi dhâddhi jenderal penuh. Oerip narèma cem-macem penghargaan ḍâri pamarènta Inḍonèsia, tamaso' gellar Pahlawan Nasional Inḍonèsia è taon 1964.

Carèta oḍi'

[beccè' | beccè' sombher]
Romana kalowarga Soemohardjo è Sindurjan

Oerip Soemohardjo bhâbhâr kalabân asma Muhammad Sidikc (Muhammad Kènè'[1]) è romana kalowargana è Sindurjan, Purworejo, Hindia Bâlândhâ, è tangghâl 22 Pèbruwari 1893.[2] Oerip panèka pottra sè lu-ghâllu ḍâri pasangan Soemohardjo, kapala sakola bân pottran tokoh muslim è romana, bân rajina, pottrèna Raden Tumenggung Widjojokoesoemo, Bupati Trenggalek;[3] pasangan panèka kamoḍiyan aghâdhuwi ḍuwâ' pottra polè, Iskandar bân Soekirno,[4] sareng tello' potrrè.[5] Pottra-pottrana sabâgiyân èrabât sareng pembantu, bân è omor ngoḍâ Sidik molaè nḍi' kuwalitas pamèmpèn, Oerip mèmpèn kalompo' na'-kana' è bâkto mancèng bân maèn ebbal. Katello' tarètanna panèka asakola è sakola'an ka'angghuy orèng Jhâbâ sè èkatowaè sareng ramana, maka ḍâri ka'dissa na'-ana'en ngaollè kalakowan khosos. Panèka sè nyebbabbaghi na'-kana' panèka dhâddhi na'-kana' sè cengngil.[4]

È taon kapèng ḍuwâ' sakolana, Sidik labu ḍâri bhungkana mirè bân semaput.[6][7] Sa'amponna saḍar, èbhuna ngèrèm sorat ḍâ' Widjojokoesoemo, ngabhâri jhâ' asma Sidik panèka sè dhâddhi sabâb lalakon jhubâ'na. [8] Mènangka bâlessân, Widjojokoesoemo nyarannaghi jhâ' Sidik kodhu èghântè nyama dhâddhi Oerip, sè artèna "oḍi'".[9] Bâkto ampon bârâs, kalowargana nantowaghi ka'angghuy mabâli nyamana dhâddhi Oerip, maskè kalakowanna pagghun jhubâ'. Oerip èkèrèm ka sakola'an Bâlândhâ.(Europese Lagere Meisjesschool}}); tapè sakola'an lakè' ampon ta' buwâ' saèngghâ Oerip maso' sakola'an binè'. Orèng seppona ngarep sakola'an panèka bisa nambâ kamampowanna Oerip ḍâlem bhâsa Bâlândhâ, jhughân ngobâ bâbâtekka.[6] Sa'amponna ajhâr sataon è sakola'an binè', Oerip dhâddhi kalem, bân lajhu èkèrèm ḍâ' sakola'an Bâlândhâ ka'anghuy lakè'.[10] Maskè sapanèka, nilai akademikka pagghun jhubâ'.[11] È taon akhrèra è sakola'an SD, Oerip serring mèyos ḍâ' kancana ramana, mantan tentara sè toman atugas è Aceh sa'abiddhâ ḍupolo taon, ka'angghuy mèrengngaghi carètana. Panèka kamoḍiyan nginspirasi Oerip ka'angghuy agabung sareng Koninklijk Nederlands-Indische Leger (KNIL).[12]

KNIL

[beccè' | beccè' sombher]

Saellana Èntar ka ramana è Purworejo pan-bârâmpan arè, Oerip abali ka Meester Cornelis. È ḍissa' Oerip atugas è Batalyon XII.[13] Maskeya Oerip orèng sè palèng kènè' bân sèttong-sèttongna orèng pribumi è unitna,[14] Oerip èpèlè dhâddhi katowa.[13] Sataon satengnga salastarèna, Oerip èpakon ka Banjarmasin, Kalimantan.[15] Samarèna ajâgâ las-alas Puruk Cahu bân Muara Tewe, Oerip pas èpakon ka Tanah Grogot, terros ka Balikpapan. Bâkto bâḍâ è ḍissa', Oerip dhâddhi letnan sèttong, tapè ngadhep diskriminasi ḍâri tentara Bâlândhâ polana orèng pribumi. È Banjarmasin, Oerip mayâkin komanḍanna kaangghuy makalowar atorân sè maollè perwira non-Bâlândhâ kaangghuy noro' tim bal-balan, bân è taon 1917 Oerip ampon narèma status hokom sè paḍâ bi' prajurit Bâlândhâ.[15]Samarèna ḍâri Balikpapan, Oerip èpabâli ka Samarinda, Tarakan, bân akhèrra ka Malinau.[13]

Rèvolusi Nasional Inḍonèsia bân sèdhâna

[beccè' | beccè' sombher]

Samarèna Proklamasi Kamardhika'an Inḍonèsia è tangghâl 17 Agustus 1945, Oerip bân kalowargana ningghâllaghi KEM bân ngallè ka romana orèng towana Rohmah è Yogyakarta. Samarèna Badan Keamanan Rakyat (BKR) èbangun è tangghâl 23 Agustus, Oerip mèmpèn sakalompo' komandan militer ngajuwaghi petisi ka'angghuy abangun formasi militer nasional. Samarèna jârèya, kalompok tapèsa sè è pèmpèn bi' politikus Oto Iskandar di Nata terro jhâ' BKR rèya dhâddhi organisasi kapolisiân. Para pemèmpèn politik, sè aropa'aghi Prèsidèn Soekarno bân Bâkkèl Prèsidèn Muhammad Hatta, saroju' ka'angghuy arembhâk; BKR ahèrra ètettepaghi mènangka organisasi kapolisiân, tapè sabâgiyân angghutana la atugas è militèr, nèng Pembèla Tanah Air (PETA) tor Heihō.

Neng 14 Oktober 1945 – sanga' arè samarèna Tentara Keamanan Rakyat èbangun sacara resmi – Oerip ètettepaghi mènangka Kapala Staf bân panglima samantara, bân dhuli mangkat ka Jakarta. È ḍâlem rapat kabinèt kalagghu'na, Oerip èparènta ka'angghuy maddhek angkadhân perrang nasional sè amarkas è Yogyakarta, ḍâlem persiabhân ka'angghuy ngadepaghi serrangan sè bhâkal èkalako bi' Bâlândhâ ka'angghuy arebbhu' polè Hindia. Oerip mangkat ka Yogyakarta neng 16 Oktober, bân ḍâpa' kalagghu'na. Oerip awwâllâ abangun markas è kamar Hotèl Merdeka, sè èghuna'aghi sampè' Sultan Yogyakarta Hamengkubuwono IX nyombhâng tana bân bangunan ka'angghuy èghuna'aghi bi' tentara.

Pangaro

[beccè' | beccè' sombher]

Oerip narèma pan-bârâmpan penghargaan ḍâri pamarènta samarèna sèdhâ, è antarana Bintang Sakti (1959), Bintang Mahaputra (1960), Bintang Republik Indonesia Adipurna (1967),[16] bân Bintang Kartika Eka Pakçi Utama (1968). Potosân Prèsiḍèn Nomer 314 taon 1964.[15] Soedirman jhughân ènyataaghi pahlawan nasional kalabân potosân sè paḍâ.[17]

Tangghâ 22 Pèbruwari 1964, akademi militer Inḍonèsia è Magelang aghâbây monumen bhâḍhi Oerip sè aèssè Oerip mènangka "Sorang potra Inḍonèsia sè ngagungngaghi karjâ ètèmbhâng ca'-oca', sè ngotama'aghi Dharma ètèmbhâng ta-mènta."[13] Pan-bârâmpan jhâlân jhughân ènyamaè kaangghuy ngormatè Oerip, è antarana è kampong asalla Purworejo,[18] è Yogyakarta,[19] bân è ibu kota Jakarta.[20]

Sombher

[beccè' | beccè' sombher]
  1. ↑ Zoetmulder et al. 2006, p. 1085.
  2. ↑ Pemerintah Kota Jakarta, Oerip Soemohardjo.
  3. ↑ Imran 1983, p. 2.
  4. ↑ 4,0 4,1 Soemohardjo-Soebroto 1973, pp. 13–15.
  5. ↑ Soemohardjo-Soebroto 1973, pp. 30–36.
  6. ↑ 6,0 6,1 Soemohardjo-Soebroto 1973, pp. 18–19.
  7. ↑ Imran 1983, p. 7.
  8. ↑ Orèng jhâbâ partajâ jhâ' nyama manabi noddhuwaghi panagterro sè cè' tèngghina bisa nyebbâbbaghi pangaro jhubâ' ḍâ' na'-kana', saccara umum èpartajâ bhâkal madhâddhi na'-kana' segghut sakè'.
  9. ↑ Imran 1983, pp. 6–7.
  10. ↑ Soemohardjo-Soebroto 1973, p. 20.
  11. ↑ Imran 1983, p. 16.
  12. ↑ Imran 1983, pp. 23–25.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 Soemohardjo-Soebroto, Rohmah (1973). Oerip Soemohardjo : Letnen Jenderal TNI (22 Pèbruwari1893 – 17 Nopèmber 1948). Jakarta: Gunung Agung. OCLC 13266021.
  14. ↑ Imran, Amrin (1983). Urip Sumohardjo. Jakarta: Departemen Pendidikan dan Kebudayaan. OCLC 10945069.
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 "Oerip Soemohardjo". Encyclopedia of Jakarta. Pemerintah Kota Jakarta. Arsip 2012-05-09. Aksès 9 Mèi 2012.
  16. ↑ "Bintang Republik Indonesia Adipurna". Penghargaan di Republik Indonesia. Sekretariat Negara Republik Indonesia. Aksès 9 Mèi 2012.
  17. ↑ "Daftar Nama Pahlawan Nasional Republik Indonesia". Penghargaan di Republik Indonesia. Sekretariat Negara Republik Indonesia. Arsip 2012-05-09. Aksès 9 Mèi 2012.
  18. ↑ Peta Google – Purworejo (Map). Kartografi bi' Google, Inc. Google, Inc. Aksès 4 Sèptèmber 2012.
  19. ↑ Peta Google – Yogyakarta (Map). Kartografi bi' Google, Inc. Google, Inc. Aksès 4 Sèptèmber 2012.
  20. ↑ Peta Google – Jakarta (Map). bi' Google, Inc. Google, Inc. Diakses tanggal 4 Sèptèmber 2012.
Kasala'an pametthèkan: Tag <ref> dengan nama "FOOTNOTEAndayani2006169" yang didefinisikan di <references> tidak digunakan pada teks sebelumnya.

Èpondhut ḍâri "https://mad.wikipedia.org/w/index.php?title=Oerip_Soemohardjo&oldid=47982"