Lalakè'
Orèng lakè' otabâ lalakè' panèka istilah ghâbây parobânah manossa sè èpaḍhâḍḍhi pâjhânten ghâbây kèbân . Orèng lake' andi ' organ reproḍuksi akaḍhi testis bân mano’, bân sangghup ngasèllaghi sel gamet sè èsebbhut sel sperma . Cèrè seksual sekunder sè khas è manossa akaḍhi angghâllâ manèk bân bulu è mowa (akaḍhi komès bân jânggu').[1]
Istilah "lalakè'" umumna èghunaaghi ghâbây manossa ḍâri saḍhâjâ omor. sebbhuḍhân umum ghâbây orèng lake' sè la seppo panèka orèng lake'.[2] Samatara sebbhuḍhân ghâbây na'-kana' lakè' èngghi panèka "ana’ lakè", " lancèng".[3] Sapaan sè lebbi sopan otabâ sebbhuḍhân ghâbây orèng sè èhormaḍhi otabâ sè la seppo èngghi panèka "eppa’", otabâ sapaan laènna menorot bhâsa ḍaera bhân-sabbhân wilaya.
Labânna parobâ lakè' panèka binè', bâbinè'
Biologi bân cèrè kelamin
[beccè' | beccè' sombher]Orèng lakè' anḍi' bânnya' cèrè sèks sè mabhiḍhâaghi ḍâri bâbinè'. parobâ lalakè' sè aropaaghi bâgiyân ḍâri sistem reproduksi aropaaghi mano’, testis, vas deferens, bân korda spermatika laènna, bân jhughân kelenjhâr prostat. Sistem reproduksi lakè' anḍi' fungsi otama ghâbây ngasèllaghi bân èjakulasi mannè sè ngandung sperma. Mannè sè èpakeluar è bâkto hubungan seks pas maso' ka alat kelaminna bâbinè'. Bhiḍhâ sareng bâbinè'an, kâbânnya'an alat kelamin lalakè' kalowar ḍâri bhâdhân, sanajjân bâḍâ sè èsèmpen è dâlâm bhâḍhân, akaḍhi kelenjhâr prostat.
Cèrè seksual sekunder sè umumna angghâl è lalakè'[2] pascapubertas panèka munculna manè’ è le'erra bân bulu tebbel è mowana, lengngen, soko bân è alat kelamin. Manossa sè aparobâ lalake' umumna andi' kromosom parobâh 46/XY.
Bânnya' orèng lake'[2] sè ta' anḍi' cèrè fisiologis lalakè' sè èsebbhut è attas, bân sabâgiyân orèng sè èiḍentifikasi mènangka "lalakè'" anḍi' gangguwân seksual genetik, akaḍhi kelaenan è kromosom seks, gangguwân hormonal, otabâ panyakè' genetik laènna (akaḍhi sindrom insensitivitas androgen); otabâ anḍi' gangguwân sè aghâbây lalakè’ rowa interseks.
Towana lalakè'
[beccè' | beccè' sombher]Omor sè la towa aropa’aghi perkembanganna oreng lakè’[2] saellana lèbât è jhâman na’-kana’. Kabânnya'an kabuḍâjhâ'ân aghâḍhui upacara towana lalakè' sè nanḍhâ'aghi omorra orèng lakè' sè la towa, akaḍhi ritual otabâ sakramen " pânguaḍḍhân " (Krisma; è pan-bârâmpan denominasi jhughân èhaḍerih sareng bâbinè') è pan-bârâmpan cabang aghâma Kristen, " Bar Mitzvah " è aghâma Yâhḍui, perayaan olang taon 17, 18, otabâ 21, otabâ sunat sè aropaaghi arè khusus è pan-bârâmpan aghâma sè èlampa'aghi ritual sonnat, èngghi panèka cethagghâ mano’ èkerra’ sakonnè'.
Bâcaan Tambâ'ân
[beccè' | beccè' sombher]- Andrew Perchuk, Simon Watney, Bell Hooks, The Masculine Masquerade: Masculinity and Representation, MIT Press 1995
- Pierre Bourdieu, Masculine Domination, Edisi soft-cover, Stanford University Press 2001
- Robert W. Connell, Masculanities, Cambridge: Polity Press, 1995
- Michael Kimmel (ed.), Robert W. Connell (ed.), Jeff Hearn (ed.), Handbook of Studies on Men and Masculinities, Sage Publications 2004
Abâs jhughân
[beccè' | beccè' sombher]Sombher
[beccè' | beccè' sombher]- ↑ Artè Laki-laki ḍâlâm pranala Kamus Besar Bahasa Indonesia sareng Badan Pengembangan dan Pembinaan BahasaKementerian Pendidikan, Kebudayaan, Riset, dan Teknologi Republik Indonesia. Èaksès 2025-04-23.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Artè Pria ḍâlâm pranala Kamus Besar Bahasa Indonesia sarengBadan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa,Kementerian Pendidikan, Kebudayaan, Riset, dan Teknologi Republik Indonesia. Èaksès 2025-04-23.
- ↑ Artè Cowok dâlâm pranalaKamus Besar Bahasa Indonesia sareng Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa,Kementerian Pendidikan, Kebudayaan, Riset, dan Teknologi Republik Indonesia. Èaksès 2025-04-23.