Holan

Holan ka’dinto aropa’agi sèttong tradisi parengeddhân seèdhâna orèng sè èlaksana’agi sataon sakalèyan kalabân tojjhuwân adu’aaghi orèng sè bâdâ è alam kobhur sopajâ sadhâjâ amal sè saè seè ampon èlampa’agi ekatarèma sareng Allah tor è bâkto sè samè èmot dâ’ kaodi’ân teladan orèng sè èparèngeddhèh.^[1]

Tradisi holan biasana namong ètemmoè è antarana komunitas Muslim Sunni akadhi è Yaman, Indonesia, Malaysia, Singapura bân naghârâ laènna kalabân komunitas Muslim Sunni laènna. Parèngeddhân holan sanget èpangaro sareng ajhârân tasawuf sè aghâdhui ghuru mènangka panutan ghâbây dedikasi ghâbây pangajhârân èlmo dâ' masyarakat umum bân morèddhâ, saèngghâna kamatèanna pantes èparèngeddhi sareng kalowarga bân morèddhâ kaangghuy èkaenga'è tengka ghuli sè teladan bân kabhâghusân akhlakkah sè bhunten coma èkaolle orèng laèn è bâkto odi'na. Acara holan bhâkal arassa lebbi bhâghus manabi tokoh panèka èkennal mènangka ulama otabâ pendiri pesantren Islam.^[2]

Kegiatan holan pan-bârâmpan tokoh è pan-bârâmpan kottah è Indonesia serrèng jhughân dhâddhi sarana wisata religi sè ngajhâk bânnya' orèng dâri wilajâ-wilajâ laèn. Holan Habib Ali bin Muhammad Al-Habsyi è kawasan masjid Riyadh, Pasar Kliwon, Surakarta masok dâlem agenda resmi pamarènta kotta Surakarta.^[3] Holan laèn sè jhughân terkenal panèka holan Ghuru Sekumpul è Martapura, Kalimantan, Laok, holan Abdur Ali brahman Alhabsyi in Kwitaè, Jakarta pusat, bân holan Gus Dur è Jakarta bân Tebu Ireng Jombang.

Istilah

Oca' holan asalla dâri bhâsa Arab ( الحول ) sè artèna sèttong taon, namong tradisi holan ta' kodhu èlaksanaaghi teppa' sataon è tangghâl tatanto akadhi orèng sè araya'aghi molang arè, arè sè èlaksanaaghi bhâkal sanget aghântong dâ' katantowan bân pertimbangan kalowarga sè ngator.^[1]

Acara holan jhughân dhâddhi pamèdhâ ulama bân Rasulullah. Manabi Nabi Muhammad èparèngeddhih lèbât arè kalahirrannah, maka para ulama èparèngeddhèh arè sèdhâna lèbât tradisi holan panèka. Hal ka’dinto amarghâ arè lahir èpon Nabi Muhammad panèka istimewa; ampon èdântè' bân èjhânjhiaghi dâlem pangajhârân nabi-nabi sabellunna bân ètoro'è sareng mukjizat-mujizat. Manabi kalahiran ulama akadhi kalahiran bayi è umumma, kaistinewaan ulama anyar èkaton bân aghântong dâ' omor kantos ulama sèdhâ.^[4]

Awwâl Bâdânah

Sala sèttong sudut Provinsi Hadramaut è negeri Yaman, kennengan bengaseppo para *sayyid* è Asia Tèmor Lao' saat mangken asallah, èpon bânnyak amigrasi sajjhâk abad ka-19.

Sobung panjelasan sè jellas bilâ tradisi holan èmolaè èlaksanaaghi, namong èparcajâ jhâ' holan lu-ghâllunah èkembhângaghi è antarana masyarakat Islam è Hadramaut, Yaman. È daerah ka'dinto, masyarakat è stratifikasi dâddhi golongan-golongan sosial adhâsar latar katoronan, èngghi panèka para sayyid otabâ katoronan Nabi Muhammad sè bâdâ è attas lapisan sosial, masyayikh otabâ katoronan para pamèkkèr Islam sè ta' andi' latar katoronan dâri Nabi Muhammad, qabail otabâ angghuta suku-suk sè terkemuka, bân orèng-orèng mèskèn sè rak andik èlmo, arta, otabâ latar katoronan akadhi kalompo' laèn sè èsebbhut sabellunna.^[5]^[6]

Menangka toronanna Nabi Muhammad bân andi' aksès sè lebbi bhâghus dâ' pangataowan, para sayyid aghâdhui peran penting mènangka pamimpin spritual bân panutan ghâbây masyarakat lowas. Ritual bân aspek kaodi'ân religius laènna dâri masyarakat umum bhâkal sanget aghântong dâ' para sayyid, bahkan dâ' sayyid sèampon sèdhâ, sè èparcajâ mènangka perantara ghâbây do'a masyarakat dâ' Allah bân syafaat ghâbây Nabi Muhammad.^[6]

Sataon sakalèyan, para sayyid bân masyayikh bhâkal akompol/marèngeddhi holan è pasarèyan tokoh spritual bân ngonjhâng sadhâjâna orèng. Holan bhâkal èpimpin sareng toronan/penerus tokoh-tokoh, è ka'dissa bhâkal mabâdhâ pidato / ceramah sè èmaksod kaangghuy maènga' memori leluhur sè èangghep soleh, kegiatan panèka saterrossa lebbi makowat fungsi sosial para sayyid sè èkennal mènangka ahli wâris kakowadhân spiritual bângaseppona. Hal sè palèng penting è dâlem acara holan panèka saongghuna kaangghuy ngolok kenangan kolektif paraorèng sè nyalasè dâ' tokoh lèbât hagiografi sè aghândhu' pojhiyân bân puisi dâ' para bengaseppo sè moljâ è kalompo' sayyid.^[6]^[7]

Panyebbaran

Panyebaran budâjâ holan jhughân èbhâkta è bâkto migrasi sayyid dâri Hadramaut ka Asia Tèmor Lao', sè punca'na è sekitar abad ka-19. Kalangan sayyid panèka saterrossa ètarèma sacara bhâghus sareng Hindia Belanda bân Malaya Britania, sè mamaso' dâlem aktivitas pardhâghângan. Sayyid-sayyid panèka saterrossa ollè kennengngan dhibi' è antarana para pangowasa daèrah bân masyarakat lokal karana salaèn suksès è dâlem kegiatan pardhâghângan, rèng-orèng panèka jhughân èkennal mènangka tokoh spritual karana pangataowan aghâma sè dâlem bân ikatan dâra sareng Nabi Muhammad . Maske jarak Hadramaut kalabân Hindia Belanda bân Malaya Britania cè' jhâuna, ikatan kabudâjâ'ânna pagghun kowat. Hadramis panèka saterrossa ngèmbangaghi pangajhârân bân kabudâjâ'ânna è tana pangasingan panèka akadhi è kennengngan asalla, saènghgâna lebbi makowat posisina mènangka tokoh sè berpengaruh è sabâbhân abad ka-19.^[6]

È ḍâlem parkembangan saamponnah, holan bhunten polè dhâddhi acara sè namong èlaksanaaghi sareng sayyid namong jhughân sareng kiyaè /ulama sè ta' andi' hubungan dâra sareng Nabi Muhammad . Holan ulama panèka dhâddhi panggung ghâbây tokoh-tokoh aghâma, baik dâri kalangan kiyaè otabâ habaib, kaangghuy ajâgâ bâdâna pangaro bân pamèkkèran aghâmana Indonesia. Peran para seppo, panutan ulama, hekmat tah para habaib, sè mungkin dâlem pan-bârâmoan bisaos akaton korang relevan karana arus jhâman, manabi èsambhât polè è acara holan, èarep bisa madâteng inspirasi dâ' generasi se bhâkal dâtâng.^[8]

Maskè èmaksod kalabân semangat neladani sèpat bân pamèkkèran orèng sè soleh, holan bisa jhughân dhâddhi sarana politik praktis bân jhughân provokasi. Holan, sè serrèng èhadiri èbu-èbu orèng, cè' rentanna èsosopèh sareng kapentingan sè sakejjhâ', khusussa bâkto para panitia aghâbây pèlèyan sè sala è dâlem mèlè tokoh sè bhâkal aberri' cerama dâlem acara holan.^[8]

Rangkaian Acarana

Bâdâ katantowan sè jellas tentang serangkaian acara holan, tapè sacara umum palaksanaannaj holan è antarana:

Pamaosan riwayat kaodi’ân Nabi se èrèngkes dâlem acem-macem kètab sè aèssè arè kalahiran Nabi akadhi Simtuddurar karyana Habib Ali bin Muhammad Al-Habsyi otabâ Maulid Diba’ karyana Imam Abdur Rahman bin Ali Ad-Diba’í. Pamaosan Maulid jhughân ètoro'è sareng pamaosan pojhiyân otabâ kasidah dâ' Guste Kanjeng Nabi bân alat musik hadrah.
Do’a sareng tahlil èbâca'aghi kalabân maksod nyo’on sapora tor pangarep dhâ tokoh sè sèdhâna èparèngeddhèh tor dâ’ orèng-orèng sè hadir.^[3]
Pangajhiyân umum biasana èèsse'è kalabân oca' sambutan dâri kalowarga bân masyarakat, maos biografi/ manaqib tokoh sè èparèngeddhèh, bân ceramah aghâma dâri ulama sè èpèlè sareng panitia penyelenggara.^[3]
Ngatorraghi dhâ'ârân dâ' sadhâjâna hadirin. Dhâ'ârân khas sè biasana bâdâ è dâlem acara ka’dhinto èngghi panèka naseè kebuli karana ngabâs sajhârâ èpon, tradisi ka’dinto èbhâkta masyarakat Arab muslim.^[3]

Sombher

↑ ^1,0 ^1,1 "Tradisi Haul". islam.nu.or.id (dalam bahasa Inggris). Èarsip dâri versi asli tangghâl 2021-03-20. Èakses tangghâl 2025-04-13.
↑ Fattah, Munawir Abdul, 1945- (2006). Tradisi orang-orang NU (edisi ke-Cet. 1). Yogyakarta: Pustaka Pesantren. ISBN 979-8452-21-6. OCLC 124031603. Èarsip dâri versi asli tangghâl 2023-08-17. Èakses tangghâl 2025-04-13.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 Setiawan, Muhammad Ferri. (2016). Commodification of Religious Tradition (Critical Study on Tourism of Islamic Tradition Haul at Pasar Kliwon, Surakarta). Proceeding of The 3rd Conference on Communication, Culture and Media Studies ISBN 978-602-71722-1-0 [1] Èarsip8 di Wayback Machine.
↑ Muslih, M. Hanif (2006). Peringatan Haul: Ditinjau dari Hukum Islam. Semarang: Karya Toha Putra.
↑ Lambert, Jean (2003-07-01). "Ulrike Freitag: Indian Ocean, Migrants and State Formation in Hadhramaut. Reforming the Homeland. Ulrike Freitag & William Clarence-Smith : Hadhrami Traders, Scholars and Statesmen in the Indian Ocean, 1750s-1960s". Chroniques yéménites (11). doi:10.4000/cy.167. ISSN 2308-6122. Èarsip dâri versi asli tangghâl 2023-08-17. Èakses tangghâl 2025-04-13.
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 Alatas, Ismail F. (2007-12-01). "THE UPSURGE OF MEMORY IN THE CASE OF HAUL: A Problem of Islamic Historiography in Indonesia". JOURNAL OF INDONESIAN ISLAM (dâlem bhâsa Ènggris). 1 (2): 267–279.
↑ Algar, Hamid (2018-10-25). "Sufism: A New History of Islamic Mysticism By Alexander Knysh". Journal of Islamic Studies. 30 (1): 97–103. doi:10.1093/jis/ety050. ISSN 0955-2340. Èarsip dâri versi asli tangghâl 2023-08-17. Èakses tangghâl 2025-04-13.
↑ ^8,0 ^8,1 "Haul untuk Melestarikan Kiprah Ulama dan Habaib di Indonesia". Islami[dot]co (dalam bahasa Inggris). 2018-12-24. Èarsip dâri versi asli tangghâl 2022-12-01. Èakses tangghâl 2025-04-13.

[:0-1] 1,0 ^1,1 "Tradisi Haul". islam.nu.or.id (dalam bahasa Inggris). Èarsip dâri versi asli tangghâl 2021-03-20. Èakses tangghâl 2025-04-13.

[2] Fattah, Munawir Abdul, 1945- (2006). Tradisi orang-orang NU (edisi ke-Cet. 1). Yogyakarta: Pustaka Pesantren. ISBN 979-8452-21-6. OCLC 124031603. Èarsip dâri versi asli tangghâl 2023-08-17. Èakses tangghâl 2025-04-13.

[:1-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 Setiawan, Muhammad Ferri. (2016). Commodification of Religious Tradition (Critical Study on Tourism of Islamic Tradition Haul at Pasar Kliwon, Surakarta). Proceeding of The 3rd Conference on Communication, Culture and Media Studies ISBN 978-602-71722-1-0 [1] Èarsip8 di Wayback Machine.

[4] Muslih, M. Hanif (2006). Peringatan Haul: Ditinjau dari Hukum Islam. Semarang: Karya Toha Putra.

[5] Lambert, Jean (2003-07-01). "Ulrike Freitag: Indian Ocean, Migrants and State Formation in Hadhramaut. Reforming the Homeland. Ulrike Freitag & William Clarence-Smith : Hadhrami Traders, Scholars and Statesmen in the Indian Ocean, 1750s-1960s". Chroniques yéménites (11). doi:10.4000/cy.167. ISSN 2308-6122. Èarsip dâri versi asli tangghâl 2023-08-17. Èakses tangghâl 2025-04-13.

[:2-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 Alatas, Ismail F. (2007-12-01). "THE UPSURGE OF MEMORY IN THE CASE OF HAUL: A Problem of Islamic Historiography in Indonesia". JOURNAL OF INDONESIAN ISLAM (dâlem bhâsa Ènggris). 1 (2): 267–279.

[7] Algar, Hamid (2018-10-25). "Sufism: A New History of Islamic Mysticism By Alexander Knysh". Journal of Islamic Studies. 30 (1): 97–103. doi:10.1093/jis/ety050. ISSN 0955-2340. Èarsip dâri versi asli tangghâl 2023-08-17. Èakses tangghâl 2025-04-13.

[:3-8] 8,0 ^8,1 "Haul untuk Melestarikan Kiprah Ulama dan Habaib di Indonesia". Islami[dot]co (dalam bahasa Inggris). 2018-12-24. Èarsip dâri versi asli tangghâl 2022-12-01. Èakses tangghâl 2025-04-13.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]