Hijab
Hijab (bhâsa Arab : حجاب, translit, ḥijāb, iyâ arèya koḍung sè èyangghuy bi' bânnya' rèng binè' sè aghâma Islam. makè bânnya' macem penotop cètak Muslim, hijab biasana kaen sè èyangghuy è sekitar cètak bân lè'èr rèng binè', sè notop obu' tapè ta' notop muwa. Ngangghuy hijab aningkat ḍâri taon 1970 bân èpandhâng bi' bânnya' orèng Muslim ghâbây ekspresi beccè' bân iman. Konsensus sebâgiân rajâ ulama Muslim ngangghâp hijab rèya èwajipaghi otabâ èrekomendasiaghi, walaupun aktivis bân sebâgiân ulama Muslim abhânta jhe' hijab ta' èwajipaghi.
Sebâgiân Muslim yâkèn jhe' ayât-ayât hijab ḍâlem Al-Qur'an aropa'aghi parènta sè èwajipaghi malè rèng binè' Muslim ahijab; sebâgiân kalangan Muslim laènna yâkèn jhe' ayât-ayât ta' merènta angghuyân hijab ghâbây rèng binè' Muslim, bi' sebâgiân ngoca' coma ghâbây raji-rajina Muhammad, bân atèmbhângngaghi pas kodhu kabbi rèng binè' Muslim iyâ arèya bento' pemaksaan pemahaman. Pihak sè ngangghâp hijab wâjib ghâbây rèng binè', tapè konsesnsus kaḍi' pas bâgiân-bâgiân bhâdhân sè mestè ètutupi. Aturân akelambhiân bhudhâk binè' ḍâlem hukum Syariah bhidhâ bi' aturân akelambiân rèng binè' Muslim merdeka.
Satèya, hijab wâjib èyangghuy è Iran bân Afganistan. Hukum Arab Saudi ta' èwajipaghi rèng binè' ngangghuy hijab ḍâri 2018. Neghâra laèn nèng èropa bân dhunnya Islam marè ngesa'aghi hukum sè alarang sebâgiân otabâ kabbi macem hijab èpublik otabâ èkennangnga tertentu. Rèng binè' kèya ngalamaghi tekanan ta' resmi ghâbhây otabâ alepas hijab. Sebâgiân kelompok reformis (sala sèttong iyâ arèya Gerakan Reformasi Muslim) apendapat hijab rèya ḍâlem Al-Qur'an iyâ arèya "pembâtes" bân èghuna'aghi ḍâlem latar belakang rèng lakè' bân rèng binè'; jilbâb bân khimar iyâ arèya akelambhi pra-Islam bân Al-Qur'an coma nyaranaghi cara ngangghuyya, bân ta' netapagi kewâjibhân ghâbây èghuna'aghina.
Hijab aropa bi' tichel otabâ snood sè èyangghuy bi' rèng binè' Yahudi Ortodoks, sebâgiyân sè èyangghuy bi' sebâgiyân rèng binè' kristen, akadi' mantilla, apostoinik bân wimple, bân dupatta sè èyangghuy bân bânnya' rèng binè' Hindun bân Sikh (bân rèng binè' Muslim è Subbenua India).
Etimologi
[beccè' | beccè' sombher]Istilah hijab aslina èghuna'aghi ghâbây nandhâ'aghi pemèsa/sekat, tirai, otabâ èghuna'aghi biasana ghâbây hukum Islam tentang kasopanan bân kalambhi ghâbây rèng binè'. Ḍâlem ayât - ayât Qur'an, sè èmaksod hijab rèya dhâng-kadhâng ḍâ' tirai sè èpamèsa tamoy roma utama Muhammad ḍâri raji-rajina. sebbhâb rèya, sebâgiân orèng mengklaim pas amanat Qur'an coma ghâbhây raji-rajina Muhammad, benni ghâbhây kabbi rèng binè'. Hijab rèya ollè ètafsèrraghi ghâbhây khalwat otabâ pengasingan rèng binè' ḍâri rèng lakè' pas masyarakat, otabâ, ḍâlem dimensi metafisika, ghâbây "kodung sè mèsa rèng lakè' otabâ dhunnya, ḍâri Allah". Istilah ghâbây jilbâb ḍâlem Al-Qur'an iyâ rèya khimar (bhâsâ Arab: خِمار).
Ḍâlem Islam
[beccè' | beccè' sombher]Ayât Al-Qur'an tentang hijab
Ayât-Ayât Al-Qur'an tentang aturân kalambhi ta' aghuna'aghi istilah hijab, tapè èkoca' khimar, iyâ arèya selubung ḍâlem bhâsâ Indonesia (sebâgiân orèng ngartèaghi kodung) bân jilbâb (jubah). Kèrana 6 ayât merènta'aghi rèng binè' ḍâ' remma carana ajhâlân bân akalambhi è publik; ulama Islam ta' bisa sapakat ḍâ' remma ayât-ayât rèya èyangghuy. Sebâgiân orèng ngoca' penotop cètak wâjib èghuna'aghi; bâḍâ orèng sè ngoca' penotop cètak ta' wâjib èghuna'aghi.
Al-Qur'an merènta'aghi rèng lakè' bân rèng binè' Muslim ghâbây ngangghuy kalambhi sopan, bân ghâbây sebâgiân orèng, hijab èyangghuy bân rèng binè' Muslim ghâbây ajâgâ kesopanan bân privasi ḍâri rèng lakè' ta' terkait. Menorot Ensiklopedia Islam bân Dhunnya Muslim, kesopanan menyangkut "tatapan, gaya ajhâlân, kalambhi, bân alat kelamin" rèng lakè' bân rèng binè'.
Ghâbây aturân akalambhi, ayât-ayât sè palèng jelas iyâ arèya Surat An-Nur 24:30-31. Ayât rèya ngoca' rèng lakè' bân rèng binè' kodhu akalambhi bân atèngka bhâghus; detail tentang kalambhi bhâghus èfokusaghi ka rèng binè'.
Ngoca'aghi ḍâ' rèng lakè' sè beriman, sopajâ sakabbhina ajâghâ pangatèla'na, bân malèhara kemaluannya, sè rèya lebbi soccè ḍâ' sakabbhina. Ongghu, Allah Maha Mengetahui apa sè sakabbhina alako. Bân ngoca' ḍâ rèng binè' sè beriman, sopajâ sakabbhina ajâgâ pangatèla'na, bân malèhara kemaluannya, bân ta' nampa'aghi perhiasannya (auratnya), kecuali sè (biasa) ngetèla'. Bân sakabbhina notoppa'aghi kaèn kodung ka ḍâḍâna, bân ta' matao perhiasannya (auratnya), kecuali ḍâ' lakèna, otabâ bapa'na, otabâ bapa' lakèna, otabâ potrana, otabâ potra lakèna, otabâ trètana, otabâ potra trètana, otabâ potra tretanina, otabâ ḍâ' sekabbina rèng binè' (sèpadâ Islam), otabâ bhudhâka kita, otabâ pembhânto lakè' (towa) sè ta' andi' hasrat (ḍâ' rèng binè'), otabâ na' kana' sè ta' ngertè tentang aurat rèng binè'. Bân ta' sakabbhina sokona sopajâ èketaoèn perhiasan sè sakabbhina ngèrem. - Qur'an An-Nur:30
Istilah Khimar, ḍâlem konteks ayât rèya, èterjemahkan coma ghâbây "selubung" sè èyangghuy ḍâ' manossa.