Lompat ke isi

Charles Dickens

Ḍâri Wikipèḍia bhâsa Madhurâ, lombhung pangataowan mardhika

Charles John Huffam Dickens (7 Fèbruwari 1812 – 9 Junè 1870) iyâ arèya sastrawan roman otabâ novel Inggrès[1] sè kalonta dâri jâman pamarenta'an Ratu Victoria dâri Britania Raya.

Sampè' satèya, Dickens ghi' èkennal bân kabbhi bukuna ghi' bisa èbelli. Bânnya' buku jhughân sè ampon èghâbây filem. Salanjhâng karèrr Dickens ollè è rèputasi èdunnya, èkennal polana nolès carèta sè cè' bhâgussa bân polana tokoh-tokoh carètana. Dhibi’en èangghep sala sèttong sastrawan Inggrès sè palèng pentèng. Dhibi’en iyâ arèya novèlis sè palèng kalonta bân èkennal è jâman Victoria bân jhughân orèng sè aktif è dâlem karjâ sosial.

Popularitas novèl tor carèta pandâ’na e bâkto odi’na kantos satèya bisa ebuktèyagi kalabân kanyata’an jhâ’ para penerbi’ ta’ toman ngabi’ dâri jâreya kabbhi. è bâkto ghi' odhi', Dickens nolès novèl è pan-bârâmpan serial, tèknik umum kaangghuy nolès fiksi è bâkto jârèya. Sabbhân bâgiyân dâri carèta sè ètolès Dickens cè' èantossa bi’ orèng bânnya' sè maos carètana.

Bâkto odi’

[beccè' | beccè' sombher]

Charles Dickens lahèr è Landport, semma' Portsmouth, Hampshire, è tanggal 7 Fèbruwari 1812. Dhibi’en iyâ arèya ana' kaduwâ'na John Dickens (1786–1851) bân Elizabeth Dickens née Barrow (1789–1863). È bâkto aomor lèma taon, kalowargana apinda ka Catham, Kent. E bakto aomor sapolo taon, kalowargana apinda ka 16 Bayham Street, Camden Town e London. Dhibi’en aropa’agi sastrawan reformis (sastrawan se nolès parkara se ta’ sae kaangguy ngobâ kabadha’an masyarakat kaangguy lebbi saè).

Ramana Dickens alako è kantor sè ngurus gâji angkatan laut. Maskè oll panghasèlan sè beccè', ta' bisana pèssè kalowar aghâbây dhibi’en maso’ ka penjara Marshalsea. Bâkto embu'na dâri ramana matè, pèssè warisan èghunaaghi kaangghuy majâr otang. Ramana èbhibhâssaghi dâri penjara sataon saterrossa, bân Dickens ambu alako.

Maskè bâdâ kasossa'an kauangan, orèng towana Dickens bisa nyadhiyaaghi pesse kaangghuy ngèrèm sala sèttong ana'na asakola. Rèng-orèng jârèya mèlè na’-kana’ se eanggep palèng pènter, ban nyaba’ sakabbinna pangarep ka na’-kana’ jareya. Namong sè èpèlè bânnè Dickens, namong ale'na, Fanny, sè penter è dâlem musik. Dhibi’en èkèrèm ka akademi ta' abit sabellunna ramana èpenjara. Namong è awal taon 1827, Dickens andi' kasempadhân kaangghuy maso' ka Wellington House Academy. E bulân Mèi, dhibi’en ollè posisi è firma hukum Ellis and Blackmore berkat koneksi èbhuna, sè mamaksa dhibi’en èpaksa ambu dâri sakola'an. È bulân November 1828, dhibi'en apinda ka firma hukum Charles Molley, ghi' è posisi sè padhâ namong coma abit lema bulân, polana dhibi’en arassa jhâ' hukum bânnè karèr sè cocok ghâbây dhibi’en.

Lako salanjutta iyâ arèya petugas steno pangadilan, è taon 1829. Sabellunna jârèya, dhibi’en kodhu ajhâr sistem Gurney kaangghuy nolès santa’, sè èkowasaè kalabân ghâmpang berkat memori sè kowat. è bâkto arèya, dhibi’en saongghuna andi' kasempadhân kaangghuy dhâddhi aktor. Dhibi’en jhughân terro noro’ audisi ghâbây Lyseum Theater, tapè dhibi’en sake'. È bâkto omor 18 taon, Dickens seggut tampèl maca karya-karyana William Shakespeare, Sajârâ Inggrès Goldsmith, bân Short Account of The Roman Senate karya Berger.

Dickens saterrossa dhâddhi wartawan ghâbây True Sun (1830-1832), Mirror of Parliament (1832-1834), bân The Morning Chronicle (1834-1836). Dickens èkennal dhâddhi wartawan sè akurat bân santa’.

È taon 1833, karèr mènangka sastrawan fiksi èmolaè lèbât carèta panḍâ' bân èsai. Èsai pertama sè èterbittaghi iyâ arèya A Dinner at Poplar Walk, è bulân Dèsèmber 1833 è Monthly Magazine.

Sketches By Boz èterbittaghi dâlem bentu’ buku è taon 1936, kalabân ilustrasi sareng George Cruikshank. Salanjutta, The Posthumous Papers of The Pickwick Club otabâ The Pickwick Papers èterbitaghi sabbhân bulân molaè April 1836 kantos Novèmber 1837. È bâkto awal rilis The Pickwick Papers, Dickens ambu alako dhâddhi wartawan koran kaangghuy dhâddhi editor majalah bulânan Bentley's Micellany. Oliver Twist iyâ arèya karya sè partama sè èterbitaghi secara berturut-turut è Bentley's Miscellany è taon 1837. Dickens èkennal dhâddhi sastrawan sè produktif. Sabellunna Oliver Twist lastarè, Dickens ampon molaè nerbittaghi Nicholas Nickleby è edisi bulânan è taon 1838. Èlanjuttaghi bi’ The Old Curiosity Shop bân Barnaby Rudge è taon sè padâ, 1841.

Saellana makalowar catettan parjhâlânan ka Amèrika Serikat dâlem American Notes (1842); È taon 1843, A Christmas Carol èterbitaghi. Saellana Martin Chuzzlewit (1843-1844), The Chimes (1845), The Cricket on the Heart (1846), bân Dombey and Son (1846-1848).

È taon 1850, Dickens aghâbây jurnal mingguwân sè èsebbhut Household Words sè nerbitaghi karya-karyana, iyâ arèya A Child's History of England (1851-1853), Hard Times (1854), A Tale of Two Cities (1859), bân Great Expectations (1860-1861). Salaèn jârèya, Dickens jhughân nolès, è antarana, David Copperfield (1849-1850), Bleak House (1852-1853), Little Dorrit (1855-1857), bân Our Mutual Friend (1864-1865).

  1. Kurnia, Anton (2019). Ensiklopedia Sastra Dunia. Yogyakarta: Diva Press. hlm. 66. ISBN 978-602-391-662-7.