Buddhisme

Buddha, èkennal jhughân mènangka Buddha bân Dhammavinaya, panèka agama darmic bân tradisi filsafat sè èbâdâ'aghi dâri pangajaran Siddhattha Gotama. Agama Buddha panèka agama sè palèng bânnya' èpraktèkaghi è dhunnya, kalabân lebbi dâri 520 juta panganut, sè èkennal mènangka Buddha, sè èpadhâddhi pettong persen dâri populasi global. Agama Buddha jhughân ècangkop macem-macem elmo, nilai-nilai tradisional, filsafat, kaparcaja'an, meditasi, bân praktek-praktek rohani sè sabâgiyân bânnya' èbâdâ'aghi dâri pangajaran-pangajaran awal sè èkabâsaaghi dâ' Siddhattha Gotama bân ngasèlaghi filsafat sè ètafsiraghi. Agama Buddha lahir è India Kuno mènangka tradisi Sramana è antara abad ke-6 bân ke-4 SM, sè èsebar è sabâgiyân bânnya' Asia. Penyebaran agama Buddha è Asia èmolaè dâri abad ke-4 SM kantos abad ke-6 SM.

Buddha èkennal sareng orèng Buddha mènangka Guru Agung sè Terbangun otabâ Tercerahkan sè aberri' hekmat kaangghuy abhânto mahlok sè odhi' kaangghuy maèlang kasossa'an (dukkha) kalabân maèlang delusi (moha), tamak (lobha), bân kebencian (dosa). Akherra otabâ èlangna moha, lobha, bân dosa èsebbhut Nibbāna. Kaangghuy ngaolle Nibbāna, orèng kodhu noro'è Jalan Delapan Mulia.