Botani
Botani otabâ èlmo bu-tombuwân èngghi panèka èlmo sè ajhâr tentang bu-tombuwân, jamur(fungi), bân alga, kalabân mikologi bân fikologi sè bâdâ è ḍâlem ranca' èlmo botani. [1] Kalabân sapanèka, ḍâlem botani èajhâri sadhâjâ disiplin èlmo Biologi, akadhi gènètika, pertombuwân, rèproduksi, mètabolisme, perkembângan, interaksi kalabân komponèn biotik bân komponèn abiotik, sareng èvolusi sè asambhung kalabân tombuwân. [2] Istila botani asalla ḍâri bhâsa Yunani kèna, βοτάνη (botane), sè artèna rebbhâ otabâ tana pangowanan.[3][4]Samangkèn botsni ajhâr sakètar 400.000 spèsiès organisme oḍi' sè ka'dimmaa 260 èbu è antarana panèka tombuwân sè aghâdhuwi pembuluh bân 248 èbu è antarana panèka angiospèrma. [5] Orèng sè ajhâr biḍâng botani èsebbhut mènangka botanis otabâ ahli botani.
Lingkup bân peran botani
[beccè' | beccè' sombher]Akadhi bentu'-bentu' kaoḍi'an laèn ḍâlem biologi, tombuwân oḍi' bisa è ajhâri ḍâri paddhu pamandhengngan sè bhidhâ, ḍâri tingkatan molekul, gènètika, bâb biokimia lèbât organèl, sèl, jaringan, organ, individu, populasi bu-tombuwân, bân padhurrun tombuwân. È sadhâjâ tèngkat panèka ahli botani pola alako è biḍâng sè asambhung kalabân pangalompo'an taksonomi, struktur anatomi bân morfologi), otabâ fungsi fisiologi ḍâri kaoḍi'an bu-tombuwân. [6]
Bannè pèra' tombuwân, botani jhughân ajhâr jamur (mikrologi), baktèri (baktèriologi), alga (fikologi). Botani juga tidak hanya mempelajari kelompok [7]
Panelitian tombuwân sanget pentèng sabâb tombuwân panèka bâgiyân ḍhâsar ḍâri kaoḍi'an è Bhumè, sè ngasèllaghi oksigèn, ḍhâ'ârân, serrat, bahan bakar, bân , bhât-obhâtan sè mamongkèn manossa bân bentu' kaoḍi'an laènna bâḍâ. Lèbât fotosintèsis, tombuwân nyerrwp karbondioksida, [8] sèttong gas rumah kaca sè ḍâlem jumbla bânnya' bisa apangaro ḍâ' iklim global. Salaèn ka'ḍissa, tombuwân bisa nyegghâ èrosi tana bân pangaro ḍâlem siklus aèng.[9] Sèttong pamahaman sè bhâghus tentang tombuwân sanget pentèng bâgi masa ḍâteng masyarakat manossa sabâb mongkènnaghi manossa ka'angghuy:
- Aghâbây ḍhâ'ârân ka'angghuy èparèngè ḍâ' populasi sè akembâng
- Pahamè prosès-prosès kaoḍi'an sè ḍhâsar
- Aghâbây bhât-obhâtan bân bahan ka'angghuy ngobhâtè panyakèt-panyakèt
- Mahamè aobâna kennengngan kalabân lebbi jellas
Sombher
[beccè' | beccè' sombher]- ↑ Parker, Sybil, P (1984). McGraw-Hill Dictionary of Biology. McGraw-Hill Company.
{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: url-status (link) - ↑ Mengenal Botani, Ilmu Tumbuhan Yang Komperhensif. (2020–12–13). Sains Dan Teknologi. Arsip. Aksès (2025–04–09).
- ↑ Liddell, Henry George; Scott, Robert (1940). Botane (βοτάνη). Oxford: Clarendon Press via Perseus Digital Library, Tufts University. Archived from the original on 2019-06-10.
- ↑ Gordh, Gordon; Headrick, D. H. (2001). A Dictionary of Entomology. Cambridge, MA: CABI Publishing. ISBN 978-0-85199-291-4.
- ↑ Judd, W. S.; Campbell, C. S.; Kellogg, E. A.; Stevens, P. F.; Donoghue, M. J. (2002). Plant Systematics, a Phylogenetic Approach. Sunderland, MA: Sinauer Associates. ISBN 0-87893-403-0.
- ↑ Ben-Menahem, Ari (2009). Historical Encyclopedia of Natural and Mathematical Sciences. Vol. 1. Berlin: Springer-Verlag. ISBN 3-540-68831-5.
- ↑ Braselton, J. P. (2013). What is Plant Biology?. Ohio University. Arsip. Aksès (2025–04–08).
- ↑ Campbell, Neil A.; Reece, Jane B.; Urry, Lisa Andrea; Cain, Michael L.; Wasserman, Steven Alexander; Minorsky, Peter V.; Jackson, Robert Bradley (2008). Biology (8 ed.). San Francisco: Pearson - Benjamin Cummings. ISBN 978-0-321-54325-7.
- ↑ Gust, Devens. (1996). Why Study Photosynthesis?. Arizona State University. Arsip. Aksès (2025–04–09).